Toverlantaarn - Wenken voor de amateur presentator.

Wenken voor de Amateur-presentator.

Eén van onze vaste bezoekers stuurde mij dit interessante, en in onze tijd nogal vermakelijke, artikel uit een oud tijdschrift met wenken voor de amateur-presentator van een lezing met lichtbeelden.
	It is recommended to amateurs to carefully study the reading in private before attempting to render it in public. This will make the public reading more easy, and enable the reader -by familiarity with the emphasis and leading points- to deliver the reading with much greater effect. This prefatory study may be conducted in the following manner- (1) Have all the slides arranged in the rack-box, in the order in which they follow on in the reading. (2) Take out the slide from the box at the point at which the signal would be made to the operator if the public reading were in progress. (3) Hold the slide, at a slight inclination, a few inches from a small sheet of white paper lying on the left hand; the white paper will enable one to see clearly the chief objects upon the slide. (4) Read and compare the description with the slide, so that when the public reading is attempted there may be no hesitation in the use of the pointer. (5) In this way proceed through all the slides, replacing them in the rack, and extracting the next at the signal-mark (B) where it occurs in the reading. The advantage, both to the reader and his audience, of this private study will prove incalculable. It is further recommended to amateurs by the author of this reading, not to adopt the too common mode of signalling to the operator by at one time rapping with the pointer, at another giving directions with the voice. The customary 'rap-tap-tap' alternating with 'now then, if you please, the next picture,' has a grotesque effect on the audience, and is not unfrequently perplexing to the operator himself. The use of a small table-bell, whose single 'ding' is just loud enough to be heard by the operator, will be found to be a much better way; or, best of all, an "Invalid electric bell," the metallic gong of which has been replaced by a silent wooden one. The bell is placed by the lantern, and the 'push' at the other end of the silk cord is operated by the reader. One who has not had much practice in reading in public should be careful also to read as if to the most distant person in his audience, and then all will hear.
It usually takes about a quarter of a minute to "dissolve" one view into the next or, where only one lantern is used, to change the slides ; and hence, to mark the place at which the reader should strike his bell, there will be found the letter B enclosed in brackets (B) sufficiently near the close of the ''reading" on each view to admit of the reading-on to the next view being proceeded with, without the awkward pause that so often spoils the smoothness of the whole entertainment. Een Nederlandse vertaling van deze wenken vindt u verderop deze pagina.
Rechts: Een bijzonder fraaie originele lamp die gebruikt werd bij het geven van lezingen met de toverlantaarn. De kap is versierd met een decor van bloemen en goudkleurige lijnen.
		Olielamp voor het gebruik bij lezingen met de toverlantaarn, ca. 1890 - 1900. De lamp brandt op kerosine (paraffine) olie en kan ongeveer een uur op een vulling branden. Op de achterkant bevindt zich een rood glaasje dat tevoorschijn komt wanneer een messing sluiter wordt opgetild. Dit werd gebruikt om de lantaarnist een optisch teken te geven dat de volgende plaat kon worden vertoond. Meestal was er ook een eenvoudige bel ingebouwd, waarmee een hoorbaar teken aan de operator kon worden gegeven. De papieren van de presentator werden verlicht door een afgeschermd licht vanuit de lamp. De lamp heeft een scharnierende kap die het licht naar beneden richt. Een glasplaat houdt de vlammen ver van de papieren. De vlam wordt de schoorsteen ingetrokken door de luchtstroom van onder af. De lamp is ruim 30 cm hoog.

	Tekstboekje voor een lezing met de toverlantaarn dat hoort bij een serie van 60 lantaarnplaten met foto's van de Rijn van Keulen tot aan Constance.
Wenken voor de amateur presentator Amateur presentatoren dienen de bij lantaarnplaatjes behorende tekst vooraf zorgvuldig voor zichzelf te bestuderen voordat zij de tekst in het openbaar gaan lezen. Dit vergemakkelijkt later de presentatie met publiek erbij en stelt de amateur presentator in staat vertrouwd te worden met de hoofdzaken en klemtonen, waardoor de tekst later met veel meer effect gelezen kan worden. Deze voorbereidende studie gaat als volgt: 1. zorg ervoor dat alle plaatjes in het rekje klaar staan in de volgorde die de tekst aangeeft; 2. neem het juiste plaatje uit het rek vlak voordat de lantaarnist tijdens de presentatie een teken zal krijgen tot het wisselen van de plaatjes; 3. houd het plaatje, enigszins neigend, een centimeter of vijf boven een vel wit papier dat aan de linkerkant ligt. Dankzij dit witte papier kan men duidelijk de voornaamste onderdelen van het beeld zien; 4. lees de tekst die bij het plaatje hoort hardop. Vergelijk tekst en plaatje zodat er tijdens de toekomstige presentatie geen aarzeling kan ontstaan bij het gebruik van de aanwijsstok; 5. neem zo alle plaatjes door, zet ze een voor een terug in het rekje en haal het volgende plaatje er uit op het moment dat de tekst dat aan geeft met een (B). Het voordeel van deze wijze van persoonlijke voorbereiding, voor zowel presentator als publiek, is duidelijk. Vervolgens raadt de auteur van dit artikel amateurs af toe te geven aan het te veel voorkomende gebruik om de lantaarnist nu eens te waarschuwen met het tikken met de aanwijsstok en dan weer met een mondelinge aanwijzing. Deze dikwijls gebruikte afwisseling van het 'tikke-tik' met: 'Het volgende plaatje alstublieft', maakt een potsierlijke indruk op het publiek en brengt ook regelmatig de lantaarnist in verwarring. Het gebruik van een kleine tafelbel waarvan de bescheiden 'ping' net door de lantaarnist kan worden gehoord, werkt veel beter. Het beste is echter een 'verbouwde elektrische bel' waarvan de metalen gong vervangen is door een stiller, houten exemplaar. Deze bel wordt in de buurt van de lantaarn geplaatst terwijl de drukknop aan het andere eind van het snoer bediend wordt door de presentator. Iemand die weinig ervaring heeft met het presenteren in het openbaar moet er bij het voorlezen voor zorgen dat degene die het verste weg zit hem kan verstaan; dan zullen ook alle andere aanwezigen hem kunnen horen. Het kost gewoonlijk ongeveer 15 seconden om het ene beeld te laten overvloeien in het volgende en ook wanneer er een enkele lantaarn wordt gebruikt is die tijd nodig voor het wisselen van de beelden. Vandaar dat de plaats waar de presentator de bel moet laten klinken, gemarkeerd moet worden met een B die tussen haakjes is geplaatst (B), op voldoende afstand van de tekst die bij het volgende beeld moet worden uitgesproken. Dit voorkomt de pijnlijke pauzes die maar al te vaak een vlotte presentatie in de weg staan.