Meezingplaten, deel 1

Meezingers
(Sing-along slides)
Wie zingt er mee bij deze lantaarnplaten?

Een paar jaar voor het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog was een van de meest lucratieve inkomstenbronnen van de populaire muziekindustrie, het uitbrengen van bladmuziek voor het meezingen bij een piano. Doordat er toen nog geen promotie via radio en televisie en massaal geproduceerde grammofoonplaten mogelijk was, was het voor de producenten vaak niet gemakkelijk hun nieuw uitgebrachte liedjes populair te maken. Waarschijnlijk was het de New Yorkse verwarmingsmonteur Tony Pastor die voor het eerst op het idee kwam lantaarnplaten te gebruiken als een illustratie bij de songteksten. Hij gebruikte levende modellen om de ballade 'The Little Lost Child' uit te beelden en het lied werd in korte tijd een enorme hit; er werden twee miljoen exemplaren van verkocht. Na dit succes kwam er een ware vloed van dit soort plaatjes op de markt. Zij waren ongetwijfeld net zo belangrijk voor het stimuleren van de verkoop van popsongs als het gebruik van videoclips in deze tijd.

Het afzetgebied voor deze plaatjes bestond voornamelijk uit cinema's en muziektheaters, maar ze werden ook door de zelfstandige lantaarnisten in hun voorstellingen gebruikt. Meestal bevatte de laatste lantaarnplaat de tekst van het refrein en het publiek werd uitgenodigd dit mee te zingen. Op die manier hoopten de producenten natuurlijk dat zij het lied zo mooi zouden gaan vinden dat zij, wanneer zij weer buiten stonden, het direct zouden gaan kopen. De lantaarnplaten werden vaak gratis of voor een klein bedrag aangeboden aan de grotere bedrijven, vanwege de krachtige werving die er van uit ging. De platen werden meestal na een relatief korte tijd afgedankt en zijn dus nu nog slechts met moeite te vinden.

Dit alles leverde ons heel veel schitterende, romantische lantaarnplaten op. Net als in deze tijd was het onderwerp vrijwel altijd De Liefde. Vaak doen de afbeeldingen denken aan de plaatjes in een poëziealbum. Maar tijden veranderen: in de jaren 1920 werden de geïllustreerde meezing-platen vervangen door veel eenvoudiger platen, met alleen de teksten er op afgedrukt, veelal gebruikt bij kerkdiensten.

Vaak werden de coupletten van een lied gezongen door een solo zanger. Met toverlantaarnplaten zoals deze werden de woorden van het refrein geprojecteerd om het publiek aan te moedigen mee te zingen.

Phobe Jane (gemaakt door Scott and Van Altena, ca 1910)

Het overgrote deel van de geïllustreerde meezingplaten werd vervaardigd in de Verenigde Staten. De meeste kwamen uit de studio's van Scott and Van Altena en van Dewitt Wheeler, gevestigd in New York. Beide bedrijven produceerden duizenden series platen per jaar. Gewoonlijk bestond een complete set uit twee delen, één met de woorden en één met de afbeeldingen, meestal foto's van verliefde stelletjes in een romantisch decor geplaatst. Die werden dan op het juiste moment door de lantaarnist vertoond terwijl het publiek aan het zingen was. Beide bedrijven gebruikten vaak buitengewoon ingewikkelde technieken met fotografische montages die met de hand ingekleurd werden, waaronder het over en door elkaar heen afdrukken van verschillende beelden. En dat dus allemaal zonder de hulp van een computer met een modern, geavanceerd fotobewerkings-programma als Photo Shop. Scott & Van Altena, "The Masters of the Song Slides" Nadat zij een aantal jaren onafhankelijk van elkaar hadden gewerkt, richtten de lantaarnplatenmakers John Duer Scott en Edward Van Altena in 1904 een bedrijf op, waarbinnen Van Altena de foto's maakte en Scott deze inkleurde. Hun platen werden gewoonlijk verkocht in sets van 16 stuks, met inbegrip van de titel en refreinen. Van hun collega en concurrent Dewitt Wheeler is helaas vrijwel niets bekend. Naast deze twee grote Amerikaanse bedrijven werden de meezingplaten rond de eeuwwisseling ook door andere fabrikanten gemaakt, zoals de bekende fabrikanten van Life Model Slides Bamforth & Co. en York & Son.
	'Let's Grow Old Together' (Laten we samen oud worden). De complete set bestaat uit bladmuziek, een lantaarnplaat met de omslagtitel en veertien genummerde platen. Er bestaat een grammofoonplaat uit 1912 van dit lied; het copyright is waarschijnlijk van 1911. Elke lantaarnplaat met dit lied is voorzien van een tekstlabel met de titel van het lied op de buitenkant en de naam en het adres van de fotografen, Scott and Van Altena, is afgedrukt op het passe-partout tussen het glas.




		MY DREAMY ROSE was een populaire song in 1912 – de tekst is van William R. Clay, de muziek van Chas. L. Johnson en het werd uitgegeven door J.W. Jenkins’ Sons Music Company. Deze schitterende plaat werd geproduceerd door Scott and Van Altena, 59 Pearl Street, New York City.

.... even een greep uit de honderden platen die Scott & Van Athena hebben gemaakt. De afmetingen zijn 10 x 8,2 cm.
	Titel ontbreekt		Love will forgive and forget...		When the heart's behind a kiss...

Titel ontbreekt		Titel ontbreekt	Molly Darling	Life is not all Roses

When I'm alone I'm lonesome...		When the heart’s behind a kiss (2)	Every Body has a Key that Opens Someone’s Heart	Never had a man to love me...

Haven’t you forgotten something Dearie		Titel ontbreekt	When I’m alone I’m Lonesome (2)	You don’t Know How You Will Miss Her


Drie prachtige platen uit de serie 'He's a Devil' gemaakt door Van Altena.
Veel foto's van Scott & Van Altena verschenen ook als ansichtkaarten.

Een kaart uit de Illustrated Song Serie, No.1823. Copyright voor tekst en muziek bij Chas. K. Harris, New York 1907. De tekst is gebruikt met toestemming van de uitgever. Uitgegeven door Theodor Eismann, New York. Gedrukt in Duitsland. Foto van Scott & Van Altena.	Oude ansichtkaart uit het begin van de 19e eeuw. "Dolly Don't Be Sighin, Crying." Foto van Scott & Van Altena. Illustrated Song Serie No. 1833. Uitgegeven door Theodor Eismann, New York. Gedrukt in Duitsland.	"And Shall Bring Them". Foto van Scott & Van Altena. Illustrated Song Serie No. 1826. Copyright voor tekst en muziek bij Chas K. Harris, New York 1907. De tekst is gebruikt met toestemming van de uitgever. Uitgegeven door Theodor Eismann, New York. Gedrukt in Duitsland.
Nog meer Meezingplaten