Homepage 'de Luikerwaal' The Youth's Companion
Perry Mason's toverlantaarn 'Ideal'; een weggevertje voor de abonnees van een veelgelezen Amerikaans jeugdtijdschrift.


De uitgever van het Amerikaanse tijdschrift The Youth's Companion was waarschijnlijk de eerste die effectief gebruik maakte van z.g. weggevertjes, gratis of erg goedkope artikelen, voor hun jaarabonnees. Deze 'premies' werden gegeven aan nieuwe abonnees, maar ook aan bestaande abonnees die hun jaarlijkse abonnement verlengden. Abonnees konden ook een groot aantal aantrekkelijke artikelen voor weinig geld kopen: het 'Premium List Number' van het tijdschrift bevatte een grote hoeveelheid afbeeldingen en beschrijvingen van onder andere, zakmessen, camera's, boeken, goocheltrucs, stoommachines, microscopen en opbergzakjes voor horloges. Een van de meest aantrekkelijke aanbiedingen was natuurlijk....... een echte toverlantaarn!

In de jaren 1890 kregen abonnees die twee nieuwe abonnees aanbrachten, de lantaarn toegestuurd tegen betaling van 45 (dollar)cent voor porto en verpakking.



Het tijdschrift werd uitgegeven door Perry Mason en was in het bezit van Daniel S. Ford (1822-99).





Het October 1887 nummer van The Youth's Companion, gevuld met geweldige tekeningen en beschrijvingen van premies die konden worden gekocht of verdiend. Daaronder waren boeken, camera's, poppen, theeserviesjes, sportartikelen, gereedschappen, microscopen, speelgoed en spellen, een toverlantaarn, goocheltrucs, muziekinstrumenten, kleding, geweren en nog heel veel meer.

Veertig pagina's vol fascinerende details van 'merchandising' en leefstijl aan het einde van de jaren 1800.

De afmetingen van dit grote tijdschrift zijn 28 x 41 cm en het werd uitgegeven door Perry Mason & Co. Publishers of Boston, Mass.






Een door Perry Mason geleverde toverlantaarn die verschilt van de lantaarn die hieronder beschreven wordt. De set is complete met houten kistje, een boekje met teksten bij de plaatjes, lantaarnplaatjes en een poster. De omslag van  het boekje laat zien hoe de lantaarn gedeeltelijk in de houten kist kan worden geplaatst; daarvoor werden een tweetal metalen roeden meegeleverd. Op de poster is een geschreven datum van 1902 te zien, maar het jaartal dat daar gedrukt staat is 188_.
Bijna alle toverlantaarns van Perry Mason dragen de tekst 'PAT.AUG.29.82 ' (Patent 29 augustus 1882) in stencilletters aan de voorkant. De lantaarns van dit type hebben daaraan toegevoegd ' MADE ONLY FOR THE YOUTH'S COMPANION'. Soms staat er simpelweg "PATENT APPLIED FOR".

Deze lantaarns zijn gemaakt van blik met een bronskleurige patina en zijn voorzien van een geknikte schoorsteen, in tegenstelling tot die van het ontwerp hieronder, die een schoorsteen in de vorm van een afgeknotte kegel hebben en zwartgelakt zijn.
 


Een wijdverspreid model is de 'Ideal' toverlantaarn, 'given for one new name and 45 cts additional' (weggegeven voor één nieuw abonnement en 45 cent bijbetaling).
 


 


De 'Ideal' toverlantaarn is ruim dertig centimeter hoog en heeft de vorm van een rechtopstaande cilinder. De meeste lantaarns hebben de tekst 'PAT.AUG.29.82' (Patent 29 augustus 1882) gestencild op de voorkant.  De lantaarn is gemaakt van zwartgeschilderd blik. De afmetingen zijn 23,5 cm hoog bij 21 cm breed en er kunnen plaatjes mee vertoond worden van 4,5 cm breed. Op de messing knop waarmee de lont van de ingebouwde olielamp kan worden afgesteld is de tekst  "VENUS E. M. & CO. MADE IN USA" geperst.

 
Voor 25 cent extra kon een Polyopticon Attachment worden aangeschaft. Dit hulpstuk veranderde de lantaarn in een soort episcoop, waarmee plaatjes op ondoorschijnende, bijvoorbeeld papieren, voorwerpen konden worden geprojecteerd. Door het papier met het plaatje tegen de open achterkant van het hulpstuk te houden, werd de afbeelding op het scherm geprojecteerd.

 
De Ideal toverlantaarn was uitgerust met een olielamp die voorzien was van een metalen schoorsteen, waarin een condensor lens was aangebracht. De ruimte tussen de schoorsteen van de lamp en het metaal van het lamphuis zorgde voor een goede isolatie van de warmte, zodat de lantaarn veilig was voor kinderhanden.

Op de messing knop waarmee de lont wordt afgeregeld staat de tekst "VENUS E. M. & CO. MADE IN USA".
 
De voet van de olielamp vormt tevens de voet van de hele lantaarn.


Opengewerkte tekening
die laat zien hoe de lamp met de inwendige schoorsteen in de toverlantaarn was geplaatst.

Twee handgrepen op de achterkant maken het gemakkelijk de lantaarn op de olielamp te zetten.


Er bestaat eenzelfde model dat 41 cm hoog is en de naam 'Ruby'draagt.
 




In het begin van de 20e eeuw bracht het populaire Engelse tijdschrift Boy's Own Paper eveneens een eigen toverlantaarn op de markt
. De bekende leverancier van toverlantaarns en lantaarnplaten W. Butcher & Sons leverde deze lantaarn in drie iets van elkaar verschillende modellen. De metalen lamphuizen zijn groen geschilderd en zijn voorzien van een Boy's Own transfer op de zijkant.


O ja, de Amerikaanse auteur Erle Stanley Gardner noemde zijn beroemde held, de advocaat-detective Perry Mason, naar dit bedrijf. Hij herinnerde zich de naam uit zijn jeugdjaren. Gardner schreef ruim tachtig romans over Perry Mason. Veel van deze verhalen werden bewerkt voor radio, televisie en film.

 
  English version......  Wat is er nieuw op de site?  ©1997-2023 'de Luikerwaal'
Alle rechten voorbehouden.
Bijgewerkt tot 02-06-2023.
Naar bovenrand pagina......