Toverlantaarn - Christoffels oude orgel. Deel 1.

Christie's old Organ.
(Christoffels oude orgel)
Een aantal sets lantaarnplaten naar het boek van Mrs O.F. Walton.
Deel 1.

	Amy Catherine Walton, beter bekend als Mrs O. F. Walton, was een Britse schrijfster van Christelijke kinderboeken. Ze werd geboren als Amy Catherine Deck op de 9e augustus van het jaar 1849 als een dochter van de predikant van de St Stephen's Kerk in Hull, en ze overleed in Kent in 1939. Na haar huwelijk met haar vaders hulppredikant Octavius Frank Walton schreef ze haar boeken onder de naam van haar echtgenoot. Haar eerste boek, 'My Mates And I', werd geschreven in 1870, maar het werd pas uitgegeven in 1873. In 1874 verscheen een van haar meest beroemde boeken, 'Christie's Old Organ', waarin het verhaal verteld wordt van de weesjongen Christie en zijn vriend, de bejaarde orgelspeler Treffy. Hoewel ze nog veel meer boeken heeft geschreven zijn 'A Peep Behind the Scenes', 'The story of Rosalie', over een meisje dat in een rondreizend theater werkt, en 'Christie's Old Organ' de boeken die door de jaren heen bekend zijn gebleven en steeds weer werden uitgegeven in meerdere talen, waaronder het Nederlands. De Nederlandse vertaling verscheen als 'Christoffels oude orgel' bij de uitgever van veel Christelijke jeugdboeken G.F. Callenbach (1e druk 1909) in Nijkerk. In 1898 schreef ze 'Christie, The King's Servant' dat een vervolg is op 'Christie's Old Organ'.
Samenvatting: De jonge weesjongen Christie heeft geen familie. Hij is dakloos en moet dus op de straat leven. Wanneer hem een dak boven het hoofd wordt aangeboden door de Ouwe Treffy, de orgelspeler, is hij natuurlijk dolgelukkig, maar Treffy is oud en ziek en Christie maakt zich zorgen over hem. Alles wat Treffy verlangt is vrede in zijn hart en een huisje voor hemzelf en dat is wat Christie ook graag wil. Christie gaat er op uit met het orgel om wat geld te verdienen. Op een dag hoort een meisje met de naam Mabel het orgelspel van Christie, vlak bij haar vensterraam. Ze wordt zijn vriendin en vertelt hem over een ander huis waar je naar toe kunt gaan wanneer je Jezus lief hebt.
Er zijn meerdere toverlantaarnversies bekend die dit tranentrekkende verhaal verbeelden. De voorstellingen werden vaak gebracht in de vorm van een soort Zangdienst. De toeschouwers dienden tussen de geprojecteerde lantaarnplaten en de begeleidende teksten door vol overgave mee te zingen met een aantal goed bekende Christelijk liederen, zoals 'Mother's Last Words' en 'Go and tell Jesus'. Om het voor hen makkelijker te maken werden platen met de woorden van deze liederen geprojecteerd tussen de lantaarnplaten die het verhaal afbeelden door. Na een korte uitgesproken introductie door de voorganger werd het publiek verzocht het lied 'Home Sweet Home' te zingen, omdat dat 'het lievelingslied was van Old Treffy'.

Christie's old organ. Fabrikant onbekend. Mogelijk zijn ze gemaakt door G.M. Mason. De set bestaat uit ca 30 vierkante lantaarnplaten met de afmetingen 8,2 x 8,2 cm.
		??

No one took much notice of old Treffy.	A boy crouched outside the door.	Christie saw the old man on the floor.

Old Treffy comes home chilled with the cold.	Christie going out with the organ.	Christie went further out of the town.

She gave the four snowdrops to Christie.	Christie brings the doctor to see Treffy.	'Christie , boy, what did the doctor say ?'

Mabel took hold of the handle of the organ.	'Heaven's up there' said little Mabel.	??

??	??	Mabel put the snowdrops into his hands.

The clergyman talked to Treffy.	Christie gave the clergyman some snowdrops.	'Here are my snowdrops' cried Mabel.

Mabel turned the organ.	Treffy comforted Christie.	'Turn her, Christie' said Treffey.


Christie was fast asleep.	The clergyman laid his hand on Christie.	Christie rested under a wall.

Christie felt very much alone.	The clergyman read a letter to Christie.	Christie entered the old court.
Christie's old organ. Deze set is duidelijk gemaakt door York & Son, Engeland (handelsmerk in de linker bovenhoek van de platen), en bestaat uit 24 platen die het verhaal vertellen en nog zo'n 17 platen met de teksten van de liederen. Het zijn vierkante platen met de afmetingen 8,2 x 8,2 cm. De platen zijn met de hand ingekleurd.

1. Introduction	6. Treffy's last out	7. Treffy low spirited

8. Christie's first out	9. First visit to Mabel's	11. Christie tells Treffy only a month


12. Mabel learns to play	13. Mabel points to Heaven	14. Christie outside Mission Hall


17. Mabel sends flowers to Treffy	18. Minister visits old Treffy	21. Christie alone
Christie's old organ. Deze serie van 25 lantaarnplaten gebruikt dezelfde afbeeldingen met gefotografeerde levende modellen als de serie hierboven, in hun originele staat, dus zwart/wit en niet ingekleurd. Het is niet bekend of deze serie ook door York & Son is uitgegeven, of dat dit gebeurde door een andere fabrikant, hetgeen in die tijd regelmatig voorkwam. In ieder geval ontbreekt het bekende handelsmerk van York op deze platen.
		De afbeeldingen van deze serie lijken rond, maar op de achterkant van sommige platen wordt onthuld dat ze eigenlijk net als bovenstaande platen vierkant zijn en dat er door middel van een masker een cirkelvormige uitsnede is gemaakt. Dit is gedaan omdat door veel toverlantaarns met een minder goed objectief de hoeken van de platen minder scherp geprojecteerd werden.












Deze serie bevat een 'Vision effect' waarvoor de platen # 20 en # 21 gebruikt werden. Bij het gebruik van een dubbele lantaarn, een zogenaamde biunial, werd de scene met het visioen van de hemel over het geprojecteerde plaatje met Christie en de stervende Treffy heen geprojecteerd. Het vloeiend laten overgaan van de scenewisseling versterkte het effect. Zie ook: Overvloeiers.


Meer over Christie's oude orgel.....