Toverlantaarn - Three Jacks (Driemaal Jaap) deel 1.

Three Jacks
Deel 1.

1. Jack and the Beanstalk
Jaap en de bonenstaak
2. Jack the Giant Killer
Jaap, de Reuzendoder
3. The House that Jack built
Het huis dat Jaap bouwde

Jack and the Beanstalk. Jaap en de bonenstaak. (Originele teksten bij de set lantaarnplaten, vertaald door de webmaster. De Engelstalige 'readings' staan in de Engelse versie van dit item.)

No. 1. Er was eens, in de Goede Oude Tijd, een vrouw die samen met Jaap, haar enige kind, in een landelijk dorpje woonde. Jaap zijn vader was overleden en daardoor hadden zij het erg moeilijk. Uiteindelijk moest de moeder Jaap vertellen dat hij hun enige koe naar de markt moest brengen om haar te verkopen aan de hoogste bieder.	No. 2. Maar Jaap, die toch een verstandige jongen was, werd overweldigd door het zien van een stel prachtige bonen die een slager, die hij onderweg tegenkwam, hem aanbood. Hij verkocht de koe voor een paar fraai ogende bonen. Toen hij terugkwam was zijn moeder natuurlijk heel erg boos, want het geld waarop zij gerekend had was alles waarvan zij zouden moeten leven. Zij gooide de bonen woedend in de tuin en stuurde Jaap naar bed.	No. 3. Jaap stond 's morgens erg vroeg op en toen hij het huis uitliep zag hij tot zijn verbazing dat er een reusachtige bonenstaak groeide op de plek waar de bonen gevallen waren. Toen hij omhoog keek om te zien hoe hoog de staak was kon hij niet eens de top zien, die daar ergens in de wolken verborgen leek te verdwijnen.

No. 4. Dus besloot Jaap, die een heel goede klimmer was, er in te klimmen om te zien hoe ver hij omhoog zou kunnen komen. Uur na uur, klom hij hoger en hoger totdat hij uiteindelijk om hem heen een nieuw land ontdekte waar een fee hem wenkte met haar toverstokje.	No. 5. De fee, die was gekleed als een oude vrouw, vertelde Jaap over zijn vader die hij nooit gekend had. Die was op wrede wijze gedood door een reus die leefde in het land waar hij naar toe geklommen was. Ze vertelde ook dat zij het was geweest die Jaap op het idee had gebracht de koe om te ruilen voor de bonen en dat zij dat gedaan had omdat hij dan naar dat nieuwe land zou kunnen klimmen om daar de gruwelijke dood van zijn vader te wreken door de reus te doden en ook de eigendommen waarvan zijn vader beroofd was, terug te halen. Zij gaf hem vervolgens aanwijzingen hoe hij het kasteel zou kunnen vinden, beloofde hem daarbij te zullen helpen en verdween.	No. 6. Aangekomen bij het kasteel blies Jaap krachtig op de hoorn die bij de poort hing en dit werd beantwoord door de vrouw van de reus die meteen vroeg wat een kereltje als hij daar bij de poort moest. Zij was zelf geen wrede vrouw en vertelde hem dat hij, wanneer de reus hem zou zien, zou worden gedood. Maar Jaap vroeg haar om onderdak en zij raadde hem aan, terwijl ze hem binnenliet, zich te verstoppen in een grote stenen oven.

No. 7. Toen de reus spoedig daarna terugkeerde vroeg hij om zijn avondmaal en toen hij dat op had vroeg hij om een kip die in dat kasteel was en nadat die bij hem was gebracht legde de kip iedere keer dat de reus het woord 'leggen' uitsprak, een gouden ei. Na een poosje viel de reus in slaap en Jaap kroop uit de grote stenen oven en greep de kip, waarna hij zich langs de bonenstaak naar beneden liet glijden, waar hij de kip aan zijn moeder gaf. Iedere keer wanneer het haar werd opgedragen legde de kip een gouden ei, zodat ze al snel erg welvarend werden.	No. 8. Na een tijdje bezocht Jaap opnieuw het kasteel waar hij zich veilig verstopte. Deze keer riep de reus nadat hij was thuisgekomen en gegeten had, om zijn zakken met goud en nadat hij ze had geteld en op de planken had gezet ging hij naar bed en viel daar spoedig in slaap. Jaap nam zoveel mogelijk van het geld mee als hij maar dragen kon en keerde terug naar zijn moeder.	No. 9. Nog eens, voor de derde keer, ging Jaap naar het kasteel en bij die gelegenheid weigerde de vrouw van de reus een lange tijd hem binnen te laten omdat zij iedere keer nadat hij daar geweest was in de problemen was gekomen. Uiteindelijk werd het hem toch toegestaan en nadat de reus had gegeten riep hij om zijn gouden harp die, nadat zij daarom gevraagd werd, vanzelf de allermooiste muziek speelde waardoor de reus al spoedig in slaap werd gesust. Jaap greep ogenblikkelijk de harp en ging er mee vandoor.

No. 10. Maar o jee, tot Jaaps ontzetting begon de harp te schreeuwen 'Meester, meester'. De reus werd wakker en ontdekte al snel dat de harp was verdwenen. Hij begon haar meteen overal te zoeken.	No. 11. Jaap had geen tijd om te ontsnappen dus hij probeerde opnieuw zich te verstoppen in de grote stenen oven. Maar even later kwam de reus en die tilde het deksel op en het was slechts te danken aan Jaaps snelle reactie en de klungelige onhandigheid van de reus dat hij kon ontsnappen en langs de bonenstaak omlaag kon glijden terwijl het monster vlak achter hem aan zat.	No. 12. Jaap kwam als eerste beneden aan en toen hij zag dat de reus hem volgde, greep hij een grote bijl en hakte de staak om, vlak bij de grond. De reus viel van een grote hoogte naar beneden en brak in stukken. Toen verscheen de fee en zij loofde Jaap om zijn moed en doorzettingsvermogen. Ze wenste hem veel geluk en verdween. Jaap en zijn moeder leefden van toen af aan in grote welvaart en geluk.

Set van acht zwart/witte lantaarnplaten gemaakt door York and Son, Engeland.
1. Jack and his Mother -- grief at parting with the Cow.	2. Jack sells the Cow for a hatful of Beans.	3.Jack finds the beans grown to a very large tree.	4. Jack finds a beautiful Fairy at the top of the tree.

5.Jack steals the Giant's Hen that lays Golden Eggs.	6. Jack steals the Giant's Money.	7. Jack hides in the Copper.	8. Jack chops the Beanstalk and the Giant is killed with the fall.





Het verhaal van Jack and the Beanstalk werd ook uitgegeven in de bijzonder populaire Junior Lecturers Series als deel 512. De sets werden geproduceerd door W. Butcher & Sons, London (1870-1906) onder de merknaam Primus. De platen werden verkocht in een set van acht stuks in een kartonnen doosje. De prijs van zo'n set was aanvankelijk ongeveer twee shilling, maar aan het einde van de Eerste Wereldoorlog was de prijs meer dan verdubbeld. De afmetingen van de platen waren 8,2 cm in het vierkant (3 1/4" x 3 1/4").

		Nog een andere versie van Jack and the Beanstalk Een prachtige serie van acht met de hand geschilderde toverlantaarnplaten in een houten frame gemaakt door een onbekende fabrikant. Afm: 18 x 10 cm; het glas is 7,6 cm in diameter.


1. Jack showing Kindness to a Poor Old Woman.	2. Turned out to be a Fairy.	3. The Fairy giving Jack the Wonderful Bean.

4. Jack Climbing the Bean stalk.	5. Jack Stealing the Hen.	6. Jack with the Fairy Harp escaping from the Giant.

		De complete serie.
7. The Fairies entangling the Giant in the Bean-stalk.	8. Jack taking the Giant Prisoner to King Alfred.
Hieronder een serie platen waarvan sommige afbeeldingen sterk lijken op die van de serie hierboven. De 7 platen zijn met de hand geschilderd, de fabrikant is niet bekend:



		Een set van 9 glazen platen in een houten frame gemaakt door J. Barnard & Son, London. Alle platen zijn voorzien van een etiket met de vermelding 'Enamel slides for the magic lantern', naam en adres van de fabrikant, de titel van de serie en een volgnummer. Op een tweede etiket is de tekst die bij de plaat hoort afgedrukt. In het hout is 'B&S PATENT'geperst. Afmetingen 18 x 10 cm.




Jack the Giant Killer. Jaap de Reuzendoder. "Jack the Giant Killer" is een Britse legende over een moedige jongeman die een aantal reuzen verslaat gedurende de regering van Koning Arthur. Het verhaal wordt gekenmerkt door gewelddadigheid en veel bloedverlies.

1. Cormoran.	2. Cormoran in a Pit.	3. Blunderbore finding Jack at the Well.

4. The Drowning Giant.	5. The Giant striking the Bed.	6. Giant with Bowl of Porridge.

7. Giant and Jack.	8. The Giant and the Lady.	9. Giant with Two Heads.

10. The Dungeon.	11. The Castle Gate.	12. Jack's Reward.
	Jack the Giant Killer. Een complete set van twaalf 3,25 inch (8,2 cm) lantaarnplaten die een nogal ongebruikelijke versie van het verhaal laat zien. Deze serie wordt wel toegeschreven aan Theobald & Co. maar volgens het etiket op het kartonnen doosje is de serie 'Manufactured by Robert H. Clark".
Set van twaalf lantaarnplaten in een houten frame. De afbeeldingen zijn dezelfde als die van de set hierboven.		Deze platen werden gemaakt door J. Baynard & Son of London en elke plaat meet 7" x 4" (18 x 10 cm).





	Nog een Jack The Giant Killer set van twaalf toverlantaarnplaten met de afmetingen 3,25 inches x 3,25 inches (8,2 x 8,2 cm). Deze serie werd uitgebracht door de fabrikant Theobald & Co., Engeland.

Een set van zes lantaarnplaten met het verhaal van Jaap de Reuzendoder gemaakt door W.C. Hughes.
Vijf met de hand geschilderde toverlantaarnplaten in een houten frame met het verhaal van 'Jack the Giant Killer'. Het frame is 16,5 cm breed. Fabrikant onbekend.

		Serie E van de 'Bilder mit Text für Laterna Magica' gemaakt door Ernst Plank (E.P.). Het houten kistje bevat twaalf langwerpige toverlantaarnplaten die een zestal verhalen verbeelden (twee platen voor elk verhaal): 1. Robinson; 2. Rothkäpchen; 3. Gestiefelter Kater; 4. Dick Whittington; 5. John Kilpin; en...... Jakob der Riesentödter!





Het verhaal van Jack the Giant Killer werd ook uitgegeven in de bijzonder populaire Junior Lecturers Series als deel 508.

En dan nu.....
Het Huis dat Jaap bouwde (The House that Jack built).......