|
Lithofanen deel 2. |
|
Louis J. Hart is een gepassioneerd verzamelaar van
Lithofanen. Hij schrijft zelf hierover: 'Mijn moeder had destijds een
prachtig rood- en geelkoperen theelicht met een taps toelopende ring van
porselein er in, waarin de mooiste landschapjes tevoorschijn kwamen als het
brandertje (petroleum) werd aangestoken. Ik vond het fascinerend en was als een
kind zo blij wanneer ik het koper weer eens mocht poetsen. Dan was het
theelichtje extra mooi!' Dat theelichtje is hij nooit vergeten. Inmiddels
heeft hij niet alleen theelichtjes, maar ook lampenkappen, glas in
lood-raamhangers en kaarsenschermen, allemaal met de meest fascinerende
lithofanen waarin romantische landschappen, idyllische paartjes, kinderen met
hondjes en ook een paar Bijbelse voorstellingen te zien zijn. Lithofanen en toverlantaarnplaten hebben veel gemeen. Ze zijn allebei doorzichtig en komen pas goed tot hun recht wanneer ze tegen het licht gehouden worden. Ze zijn beiden van een innemende eenvoud en stammen uit de tijd dat kinderen (en ook volwassenen) nog vermaakt konden worden met zoiets simpels als een geprojecteerd plaatje op de muur of een verrassend oplichtende afbeelding in een theelichtje. Op deze pagina een deel van zijn veelomvattende verzameling: |
|
 |
|
|
Raamhanger met drie kleine lithofaantjes. Meisje met hond ,
verliefd koppel en 'de reprimande' (de jeugd had nog ontzag voor de koddebeier!)
gezet in glas in lood. |
|
 Nymphenburg Porzellan, voorstellende 'Die Kirchgängerin' naar een schilderij (1835) van Louis Ammy Blanc (1810-1885). Model stond Gertraud Küntzel-Breitenbach. Op de achtergrond de in aanbouw zijnde westergevel van de Dom te Keulen. De maten van de lithofaan zijn 14 x 18 cm; met de glas in lood omlijsting 23,5 x 26,5 cm. |
 |
 Vruchten etende bedelkinderen. Raamhanger aan kettinkjes. |
 Der kleine Photograph. Gemerkt 1117. Hoogte 29,5 cm. De grappige afbeelding op deze lithofaan vinden we terug op onderstaande lamp.... |
 Trechtervormige lithofaan met spelende kinderen en huisdieren, geplaatst bovenop een hangende olielamp. |
 De prachtige lithofaan hierboven is ook afgebeeld op deze kap. Deze lithofaan is vermeld in het standaardwerk van Kh. W. Steckelings, 'Leuchtender Stein, Die Geschichte der Lithophanie vom 18. bis ins 20. Jahrhundert'. Zij is daar getiteld 'Der kleine Photograph'. 
 |
 |
 |
| Links: Een
schitterende schemerlamp met een bronzen voet en een lampenkap bestaande uit zes
trapezevormige lithofanen. Boven: Een al even mooie hanglamp met een bol van lithofanen. |
|
 |
  |
|
Nog zo'n prachtige lamp met trapezevormige lithofanen van een meisje in een
herfstlandschap, een trekschuit, een rivierlandschap, een gezicht op Heidelberg
(?), twee kinderen die een geitje hoeden, en een moeder met kind voor de
spiegel. |
|
 |
 |
| Grote lithofaan van een vrouw
die een brief schrijft, in een fotolijstje met glazen achterwand. |
En dit is de
pendant van de lithofaan links. De ene afbeelding heet 'The Offer', de andere
'Accepted'. |
 Deze twee lithofanen zijn ook elkaars pendant. De eerste heet 'Der verliebte Alte', de verliefde oude man. De rechter komt uit de fabriek van KPM en is getiteld 'Ein Mädchen spottend', een meisje dat hem belachelijk maakt. Een de fantasie prikkelende combinatie.... Hebben de twee op elkaar liggende wijsvingers hier een erotische betekenis? |
 |
 |
 |
| Houten
Biedermeier kaarsstandaard met een lijst van Berlijns ijzer. Daarin een
lithofaan van PPM, nummer 557, genaamd 'Rahel (zonder c!) und Jacob'. |
Houten
Biedermeier kaarsstandaard met een lijst van Berlijns ijzer. Daarin een
lithofaan van PPM genaamd 'Rahel und Jacob' bei Laban. |
 |
 |
 |
|
Links: Standaard met lithofaan 'Der Krieg'.
Het kind met de speelgoedsabel is echt een jongetje. Hij heeft de pop van het
meisje afgepakt. Rechts: De pendant van de vorige plaat. De verzoening.... 'Die Versöhnung'. |
Bronzen
standaard met in hoogte verstelbare kaarshouder en scherm. Daar in een grote lithofaan (18,5 x 15 cm) van PPM nr 551,
genaamd 'Mädchen am Brunnen'. |
|
|
Prachtig wit porseleinen lampje met op de zijwanden
personificaties van de vier jaargetijden. Het lampje is tussen 1855 en 1877 vervaardigd en dus zo'n 150 jaar oud. Hier is goed te zien dat het bakken van zulk complex gevormd porselein vroeger heel moeilijk moet zijn geweest: het onderstel wiebelt omdat de pootjes niet gelijk zijn en ook de lithofanen zijn niet helemaal vlak. Maar dat is niet te zien wanneer binnenin de verlichting brandt, dan ziet het er weer magisch uit. Afm. ca 17 cm h, 12 cm b, 12 cm d. |
 Het lampje bestaat uit drie delen: het voetstuk, het lamphuis met de vier afbeeldingen en een dekseltje met gaatjes er in. Dat dekseltje is bij dit exemplaar verloren gegaan. |
 Het missende dekseltje is door de verzamelaar vervangen door een antiek roetvangertje van dezelfde kleur en hetzelfde materiaal dat precies in de uitsparing past. |
 |
 |
 de Winter. |
 |
 |
 |
| de Lente. | de Zomer. | de Herfst. |
|
Vier prachtige afbeeldingen op deze lithofaan lampenkap........ |
|
 |
 |
 |
 |
| ....... op deze schitterende tafellamp. De afbeelding van het jongetje dat een streng gesponnen wol voor zijn oma moet ophouden heeft de titel 'Die Geduld-Probe'. | |
 |
 Een rechthoekige uitvoering van de lithofaan van oma met kind. |
 |
|
|
Nog een lieflijke lithofaan met een 'couple amoureux'. Afmetingen 21 x 24 cm. |
|
|
Meer lithofanen..... |
|
 
 |
©1997-2023 'de Luikerwaal' Alle rechten voorbehouden. Bijgewerkt tot 17-02-2023. |
|