Toverlantaarns, vervaardigd door Louis Aubert |
De Franse
toverlantaarn- en platenfabrikant Louis Aubert nam de zaak over van een
collega metaalbewerker toen hij rond 1842 een winkel opende in Parijs.
Aubert werd een van de meest gevierde fabrikanten van
speelgoedlantaarns, aangezien hij een grote bekwaamheid had in vormen en
bewerken van platen blik en het decoreren van de lantaarns met een fraaie doorschijnende
lak op basis van alcohol. Zo rond 1865 begon hij met het maken van lampascopes, lantaarns die bovenop een gewone huishoudelijke olielamp konden worden geplaatst. Sommige lantaarns leken wel heel erg veel op de lantaarns die door Lapierre gemaakt werden, maar het is moeilijk vast te stellen wie nou wie kopieerde. Beroemde modellen van Aubert zijn de Eiffeltoren, speciaal gemaakt ter gelegenheid van de Exposition Universelle van 1889, uitgebracht in vier groottes, en zijn ontwerp van een glimlachende Boeddha (zie ook Fantasie lantaarns). Aubert bracht ook in massa geproduceerde lantaarnplaten uit, die ook weer heel erg leken op de platen van Lapierre. In 1884 nam Lapierre de zaak over van zijn grootste rivaal en produceerde vereenvoudigde versies van alle Aubert modellen sinds de jaren 1840 onder zijn eigen naam, waarbij hij de fabricage van de toverlantaarns nog aan Aubert overliet. In 1891 werden de werkruimtes van Aubert definitief samengevoegd met die van Lapierre. Aubert vroeg ook een patent aan op een verlichtings systeem dat bekend staat als het Aubert system. |
|
Polychrome, 1880 Veelkleurige toverlantaarn. Hoogte:30 cm, diameter: 12 cm. Doorschijnende alcohollak. |
|
|
Rainurrée, 1880 Een prachtige, veelkleurige, met alcohollak versierde speelgoedlantaarn. Ook deze lantaarn is gemaakt om op een gewone olielamp te worden geplaatst en heeft dus geen eigen verlichting. Hoogte: 32 cm. |
Waarschijnlijk gemaakt door Aubert,
maar het kan ook Lapierre zijn geweest. Het model van deze lantaarn is bijna gelijk aan dat van de lantaarn hierboven, de beschildering is echter veel minder uitbundig. Deze lantaarn is ontworpen om bovenop een olielamp te worden geplaatst en heeft daarom geen eigen verlichting. De afmetingen zijn 32 cm hoog en 26.5 cm lang. |
|
|
Perfectionnée, 1870. Lampascoop van blik. Bruin gelakt met transparante lak. De hoogte is 35 cm, de lengte 23 cm. |
|
La Leçon des Choses, 1880 Enfants n'y touchez pas. De schitterende Leçon des Choses (Leer een lesje: kinderen, raak nooit iets aan) lantaarn, met een fantastische veelkleurige decoratie in reliëf. Hoogte: 30 cm, diameter 17 cm. Foto: Ernst Hrabalek, Laterna Magica. |
|
Feuille de Chene,
1860 Prachtig vormgegeven lantaarn, versierd met eikenbladeren. Hoogte 30 cm. |
|
Fame
Feuille, 1885 Deze lantaarn is een zogenaamde lampascoop, ontworpen om bovenop een gewone tafelolielamp te worden geplaatst. De totale hoogte inclusief schoorsteen is 33 cm. De diameter is 23 cm, zonder het objectief. Deze uitvoering is voorzien van een donker oranje laklaag; de lantaarn is ook uitgebracht in een veelkleurige versie. |
Drie wanden van het lamphuis zijn prachtige versierd met een
ingeperste reliëf-afbeelding, waarschijnlijk van een heilige (zie het aureool rond zijn
hoofd en zijn symbool, het lijkt me een hond of een kat, aan zijn voeten). De afmetingen zijn 28 cm hoog en 21,5 cm lang en 11,5 cm breed. Waarschijnlijk gemaakt door Aubert, mogelijk door Lapierre. |
|
Deze schitterende
19e-eeuwse toverlantaarn is gemaakt van beschilderd blik met prachtig
versierde randen en met de hand ingeperste sterfiguren op de zijkanten.
Een ingebouwde plaathouder, zoal hier aanwezig, komt zeer zelden voor. De
lantaarn is ongeveer 40,5 cm hoog en de doorsnede van het lamphuis is 19
cm. Op de voorkant is een merkplaatje aangebracht,'Brevete, L. Aubert, S.G.D.G.'
|
|
|
|
|
|
|
Bouddha, de oudste variant. (zie Fantasielantaarns) |
Ca 1875 Boeddha, tweede variant. Aubert's beroemde toverlantaarn in de vorm van een Boeddha werd gemaakt in een drietal variaties. In tegenstelling tot de eerste variant is de lensdeksel van de tweede variant niet in een reliëf geperst, maar voorzien van geschilderde versieringen, er staat een open schoorsteen op de hoed van de Boeddha, waardoor de warmte beter wordt afgevoerd, en er bevindt zich geen openklappend deurtje aan de achterkant, zoals bij de eerste versie. De derde variant is vrijwel gelijk aan de tweede, maar is beschilderd met een bruine metallic lak. Een andere zeer bijzondere toverlantaarn van Aubert is de Eiffeltoren. |
|
©1997-2021 'de Luikerwaal' Alle rechten voorbehouden. Bijgewerkt tot 19-05-2021. |