Toverlantaarns - Verschillende soorten, fantasielantaarns

		Toverlantaarns, verschillende soorten....... Fantasielantaarns
Kies een andere soort toverlantaarn door op een van de onderstaande afbeeldingen te klikken:

Fantasielantaarns. Een aparte categorie wordt nog gevormd door de toverlantaarns die op het eerste gezicht nauwelijks te herkennen zijn als toverlantaarn doordat zij er uit zien als een Boeddha, een moskee of een Eiffeltoren. Zij werden gemaakt door o.m. de Franse Aubert en de Duitse Carette. Al deze lantaarns zijn zeer zeldzaam en dientengevolge kostbaar.

Vanwege de grote verscheidenheid is het bijna onmogelijk de toverlantaarns in te delen in categorieën. We kunnen wel proberen ze te onderscheiden naar een aantal kenmerkende eigenschappen, maar veel lantaarns zouden we in meerdere groepen kunnen onderbrengen. We krijgen bovendien altijd te maken met uitzonderingen en grensgevallen. Veel modellen werden ook nog in verschillende groottes uitgebracht, waarbij de kleinere dan onder de speelgoedlantaarns en de grotere onder de huiskamerlantaarns zouden kunnen vallen. Desalniettemin zullen we toch maar een poging wagen. Speelgoedlantaarns of kinderlantaarns. Deze toverlantaarns zijn klein van formaat, eenvoudig uitgevoerd en waren niet duur. Ze waren oorspronkelijke voorzien van een kaars of klein olielampje als verlichting en slechts geschikt voor het vertonen van smalle lantaarnplaatjes (ca 2 tot 4 cm breed). Huiskamerlantaarns. De lantaarns zijn al wat groter en degelijker uitgevoerd en waren dientengevolge al wat duurder. Vanwege de grotere en gevaarlijker olielampen kunnen zij al niet meer beschouwd worden als kinderspeelgoed. Grote lantaarns. Deze lantaarns werden gebruikt voor het geven van lezingen in wat grotere ruimtes of bij het lesgeven aan studenten op scholen of universiteiten. Meervoudige lantaarns. Deze lantaarns bestonden uit twee of drie boven of soms naast elkaar geplaatste enkelvoudige lantaarns en waren meestal gemaakt van hout en messing. Hiermee konden schitterende effecten bereikt worden, zoals overvloeiende beelden. Bijzondere lantaarns. Hieronder vallen onder meer de toverlantaarns waarmee niet uitsluitend glazen lantaarnplaatjes kunnen worden geprojecteerd, maar ook films of ondoorschijnende kaarten, zoals de kinematografen en de episcopen. Ook opvallende lantaarns als de lamposcoop en de straatlantaarn zijn in deze groep ondergebracht. Fantasielantaarns. Een aparte categorie wordt nog gevormd door de toverlantaarns die op het eerste gezicht nauwelijks te herkennen zijn als toverlantaarn doordat zij er uit zien als een Boeddha, een moskee of een Eiffeltoren.	Boeddha, tweede versie. 1870, Frankrijk, Aubert, zeer zeldzaam, vervaardigd in drie uitvoeringen. In tegenstelling tot de eerste variant is de lensdeksel van de tweede variant niet in een reliëf geperst, maar voorzien van geschilderde versieringen, er staat een open schoorsteen op de hoed van de Boeddha, waardoor de warmte beter wordt afgevoerd, en er bevindt zich geen openklappend deurtje aan de achterkant, zoals bij de eerste versie. De derde variant is vrijwel gelijk aan de tweede, maar is beschilderd met een bruine metallic lak. Zie ook: Toverlantaarns Louis Aubert.
		Pagode 1878, Duitsland, Ernst Plank Nürnberg, zeer zeldzaam. Werd vervaardigd in drie uitvoeringen in verschillende grondkleuren maar in slechts één grootte. De zijkanten zijn gedecoreerd met fraaie overdrukplaten met afbeeldingen van het verre Oosten. Blank blik, op de achterzijde een gegoten handgreep in de vorm van een draak. Zie ook Toverlantaarns Ernst Plank.
	Lanterne de l' Orient of moskeelantaarn 1890, land en fabrikant onbekend, afgaande op de optiek en plaatjeshouder waarschijnlijk gemaakt in Duitsland. Rijk gedecoreerd met kleurige afbeeldingen en vier minaretten. De koepel is van messingblik. Afm. 15x25x35 cm. (foto: Fotografica, Nederlandse Vereniging van Fotografie Verzamelaars)
		Eiffeltoren 1889, Frankrijk, Aubert, zeer zeldzaam. Was verkrijgbaar in drie grootten en werd vervaardigd ter gelegenheid van de Wereldtentoonstelling in Parijs. (foto: Fotografica, Nederlandse Vereniging van Fotografie Verzamelaars)
	Fabriek 1895, Duitsland, Georg Carette & Co. Nürnberg, gesigneerd. Zeldzaam. Huis van blik, bruin gelakt met opgeschilderde ramen en deur. Gegoten voet. Afm. 36 cm hoog. Zie ook Toverlantaarns Georg Carette.

		Auto 1902, Frankrijk, Jouvet Français, zeer zeldzaam. Laterna magica in de vorm van een auto, met veermotor, bestuurbare voorwielen, lichtbron in de motorruimte, afneembare motorkap. Model naar automerk 'De Dietrich'. Afm. 30x15x13 cm.
	Kathedraal Een buitengewone toverlantaarn in de vorm van een Gotische kathedraal, misschien een echt bestaande. De lantaarn is gemaakt van koper en is bijzonder gedetailleerd. Waarschijnlijk was er oorspronkelijk een kruis aanwezig op de spits van de toren. De afmetingen van de basis zijn 21 x 12,5 cm (8,24" x 5") en de hoogte is 21,5 cm (8,5"). De maker van de lantaarn is onbekend.

Kies een andere soort toverlantaarn door op een van de onderstaande afbeeldingen te klikken: