De Laterna Magica in het 'Stedhûs Sleat'. | |
Bonnet en Bakkerus.
Vier jaar oud was Peter Bonnet toen hij voor het eerst een toverlantaarnvoorstelling bijwoonde. Die voorstelling werd gegeven door zijn oom, de kermisreiziger Freark Bakkerus. ‘Oom Bakkerus’ gebruikte een tien jaar oude Hoffmann lantaarn die hij voor een zacht prijsje had kunnen aanschaffen bij de bekende firma in ‘wetenschappelijk speelgoed’ Merkelbach en Co. in Amsterdam. Hij besloot de voorstelling met een plaat waarop een man met een aap voorkomt. ‘Dit is nou de kinderdief die stoute jongens meeneemt.’ Na afloop vond men zijn vriendje Johan terug in een kast en Peter zat opgerold als een slak in de lege turfbak. Die Hoffman lantaarn uit 1870 werd het eerste stuk van zijn verzameling, waarmee hij op zijn zeventiende begon. Bakkerus (1863-1944) reisde samen met zijn toen nog ongetrouwde zuster Martha, later de moeder van Peter, de kermissen af met zijn panorama ‘Het Volksmuseum’. Door te trouwen met de dochter van de vorige eigenaresse kwam hij later in het bezit van het ‘Kunstkabinet Van Laaten’, waar onder meer stereoscopische platen bewonderd konden worden. Na het overlijden van de vrouw van Bakkerus gingen Peter en zijn moeder vaak met hem mee op zijn reizen in het buitenland. In 1910 werd, in verband met de toenemende concurrentie van de ‘Kinematografie’ gestopt met de exploitatie van het Kunstkabinet. De familie kwam terug naar Nederland en ging in Drachten wonen. Peter bezocht met grote tegenzin de Ambachtschool en zijn oom bleef rondreizen met een grote toverlantaarn en enkele uit het Kunstkabinet overgebleven kijkinrichtingen, waarmee hij tot ca. 1930 ‘leerzame voorstellingen’ gaf op scholen. De zeventienjarige Peter volgde in Amsterdam een opleiding handtekenen en wiskunde en vestigde zich in 1924 met zijn ouders voorgoed in het Friese stadje Sloten, waar hij les kon gaan geven op de Ambachts-Tekenschool. Later werd hij directeur van de school. Bonnet kwam vaak aan nieuwe verzamelstukken door ze te ruilen voor tabaksbonnen of door de voor hem minder interessante toestellen in te ruilen. De veelal in erbarmelijke staat verkerende apparaten en lantaarnplaten restaureerde Bonnet met zorg, totdat het werken met zijn handen moeilijk werd na een hersentrombose waardoor hij in 1955 werd getroffen. Op 80-jarige leeftijd ontving hij een eremedaille in goud, behorende bij de orde van Oranje Nassau, onder meer voor de inspanning die hij zich getroost heeft om zijn museum ‘Laterna Magica’ te realiseren. Velen zullen zich de kostelijke verhalen blijven herinneren die Bonnet zo lyrisch en vol humor kon vertellen tijdens de rondleidingen door zijn museum, toen nog bij hem thuis op enige afstand van de plaats waar zijn verzameling nu bewaard wordt. |
Bron
tekst Bonnet en Bakkerus: Van Toverlantaarn tot Kinematograaf, Vera
Tietjens-Schuurman. 1979, Rottevalle Friesland. Foto Bonnet met de Hoffmann lantaarn: Van Toverlantaarn tot Kinematograaf. Het Kunstkabinet 'Die grosste Neuheit der Welt', kopie naar het origineel uit 1874, in opdracht van Peter Bonnet gemaakt door miniatuurbouwer A.A. van der Velde, Museum Stedhûs Sleat, Sloten. |
Het Toverlantaarnmuseum aan huis van de toentertijd 74-jarige Peter Bonnet in Sloten. | |
Peter Bonnet werd op 3 juli 1896 in Bolsward geboren en overleed in 1979. | |
©1997-2024 'de Luikerwaal' Alle rechten voorbehouden. Bijgewerkt tot 22-02-2024. |