Toverlantaarns - Nevelbeelden Overvloeiers Dissolving views deel 2

Overvloeiers - Dissolving views (deel 2)

Zoals de naam al zegt, vloeien Overvloeiers in elkaar over. Om dit effect te bereiken, hebben we gewoonlijk twee lantaarns nodig, of een dubbele (biunial) of drievoudige (triunial) lantaarn, omdat we tenminste twee afbeeldingen moeten vertonen; bijvoorbeeld één plaatje met een afbeelding van een landschap in de zomer, het andere van hetzelfde landschap in de winter.


Dit is een fraai voorbeeld van een overvloei-effect dat gebruik maakt van slecht één lantaarnplaat met een afbeelding. Het laat een berglandschap zien van dageraad tot schemering. Het wisselende beeld wordt veroorzaakt door een gekleurde strook glas die in en uit het houten frame kan worden geschoven. Hierdoor worden de wolken gekleurd van een heldere hemel naar blauw en naar diep rood. In aanmerking genomen dat het glas met de afbeelding slechts 6,5 cm in diameter is, is dit exemplaar een treffend voorbeeld van een kunstige miniatuurschildering op glas. De afmetingen van het frame zijn 24 x 11 cm.

Dit stel overvloeiers werd gebruikt door de Engelse Broederschap van de Vrijmetselaars. De platen zijn prachtig gekleurd en zijn kenmerkend voor het bijzondere Victoriaanse gevoel. "He Cometh forth as a flower" is waarschijnlijk een tekst uit de Bijbel, net als de woorden "And is cut down.".

Overvloeiers over de Griekse mythe van Pygmalion en Galatea. Galatea was de ivoren creatie van een begenadigde artiest met de naam Pygmalion, die op Cyprus woonde. Hij haatte en verafschuwde vrouwen en bezwoer dat hij nooit of te nimmer zou trouwen. Misschien in een poging de perfecte vrouw te scheppen, beeldhouwde Pygmalion het beeld van een vrouw. Het kunstwerk dat hij maakte zag er levensecht uit en hij werkte er iedere dag aan tot het echt niet volmaakter kon worden. Het standbeeld was zo schitterend dat Pygmalion er verliefd op werd. Hij begon te beseffen hoe eenzaam hij was toen zijn kussen en liefkozingen niet werden beantwoord door het levenloze voorwerp. Aphrodite, de godin van de liefde, was bijzonder onder de indruk van zijn bijzondere en toegewijde liefde en besloot de wens van Pygmalion uit te laten komen. Toen Pygmalion weer thuis kwam, raakte hij zijn standbeeld aan en ontdekte dat het warm aanvoelde. Hij kuste het en de stenen lippen werden zacht. Voor zijn ogen zag hij het beeld tot leven komen. Hij bedankte de godin, vol vreugde in zijn hart. Zij was aanwezig op hun bruiloft. Pygmalion en Galatea kregen twee kinderen, Paphus en Metharme. Gevat in een mahoniehouten frame met op een een etiket de tekst 'Dr. A. H. Gilson, Quincy, Mass AKA Dr. Gilson Up in Boston'. ca 1860-70. Afmetingen 18 x 10 x 2 cm; glas: 7,5 cm doorsnede.

	Met de hand geschilderde enkelvoudige schuifplaat van een gebouw bij dag en bij nacht. Een zeer effectieve en attractieve manier om een overvloeier te bewerkstelligen. (28,5 x 11,5 cm)

Met de hand geschilderde in elkaar overvloeiende lantaarnplaten naar het populaire Christelijke gezang 'Rock of Ages'.

Rock of Ages, cleft for me,
Let me hide myself in Thee;
Let the water and the blood,
From Thy riven side which flowed,
Be of sin the double cure,
Cleanse me from its guilt and power.

De platen waren ook zeer populair bij religieuze organisaties als de Band of Hope en het Leger des Heils, die ze gebruikten om mensen naar hun bijeenkomsten te trekken.

De lantaarnplaten zijn geproduceerd in een aantal enigszins van elkaar verschillende variaties.

Rechts: Projectie van de Rock of Ages lantaarnplaten in de buitenlucht, op de zijwand van een groot gebouw in Melbourne door het Australische Leger des Heils (Salvation Army) in 1894.

	Deze met de hand ingekleurde fotografische lantaarnplaten zijn 8,2 cm in het vierkant en dateren waarschijnlijk uit de jaren 1890. Zij tonen de Westminster Abbey in Londen.



Deze serie 'Night and Day' overvloeiers is gemaakt door Theobald & Co. Dit is deel 1 van set nummer 31. De complete set bestaat uit drie delen van elk 12 lantaarnplaten.

		Uit de Theobald Catalogus.




Ook deze serie van 12 effectplaten is gemaakt door het Engelse bedrijf Theobald & Co. in hun 'All British T-series'. Set no 31 bestaat uit drie delen, waarvan dit het tweede is met vijf 'Day and Night Scenes'. Twee scènes bestaan uit drie platen doordat er nog een interieurfoto aan toe gevoegd is. Rechts de inhoud van het derde deel; de platen zijn nog niet aanwezig.



	Een vijfdelige overvloeier van een schilderachtig landschap met een watermolen, gemaakt door Barnard and Son, London. Ze zijn getiteld 'THE SEASONS' en genummerd van 1 t/m 5. De ronde afbeeldingen zijn gemonteerd in houten frames.


Oorlog en Vrede. Twee totaal verschillende taferelen van eenzelfde locatie. De afbeeldingen zijn gemaakt naar de originele illustraties van de beroemde prentendrukker en illustrator van boeken Gustave Dore. Ze zijn geplaatst in een houten frame, gemerkt 'Dissolving Views, a. War, Dore.' and 'Dissolving Views, b. Peace, Dore.'

Glasgow, City Chambers Scotland. Twee fotografische lantaarnplaten die duidelijk hetzelfde moment weergeven, te zien aan de personen die er op voorkomen. Ze zijn beiden op een verschillende manier ingekleurd om een dag en nacht effect te bewerkstelligen. De platen zijn c.10 x 8 cm groot, het Amerikaanse formaat.


	Uitstekende met de hand geschilderde drievoudige overvloeiset van Eddystone Lighthouse, de vuurtoren die bezongen wordt in veel ballades en zeemansliederen. De vuurtoren staat op de Eddystone Rocks, 14 mijlen vanuit Plymouth, Engeland, in het Engelse Kanaal. De lantaarnplaten zijn voorzien van een etiket met 'day' ,'night' en 'storm'. Zij zijn gemaakt door de beroemde fabrikant van lantaarnplaten Newton and Co, 3 Fleet street, London. De 8,2 cm platen zijn gemonteerd in een mahonie frame van 18 x 10 cm.
	Nog een set lantarenplaten met een vuurtoren in verschillende omstandigheden, overdag, bij nacht en in een vreselijke storm. Natuurlijk vereiste het projecteren van dissolving views met drie platen een grote behendigheid van de lantaarnist. Vaak werd daarvoor dan de hulp van een assistent ingeroepen.


Salisbury Cathedral, Wiltshire, Engeland, overdag en bij nacht. Engelse met de hand geschilderde overvloeiset van twee 'dag en nacht' platen, daterend van het einde van de 19e eeuw. Gemonteerd in een houten frame van 18 x 10 cm.

Schitterende 'dag en nacht' overvloeiset van de St Peter's Church - Rome, #1 Day and #2 Night. Geplaatst in een houten frame van 17.5 x 10 cm.

Aardige, met de hand geschilderde wisseling van dag en nacht, geplaatst in mahonie frames van 18 x 10 cm. Een leuk detail van de tweede plaat: het licht van de lantaarn die de man in zijn hand meedraagt wordt op de grond geworpen.

Een handgekleurde set van drie overvloeiende toverlantaarnplaten. Ze laten de oude ruïne zien van Kenilworth Castle, zowel overdag, 's nachts als in de winter. Dit kasteel staat in de stad Kenilworth in Engeland. Het werd oorspronkelijk gebouwd als een Normandisch fort in de 12e eeuw en werd later door de eeuwen heen uitgebreid en verbeterd door verschillende eigenaren, waaronder koning John, Henri III en koningin Elizabeth I.

De platen zijn ca 10 x 18 cm groot en zijn voorzien van een etiket met de naam Rilley Bros, Bedford.
Dit bedrijf bestond meer uit het leveren van lantaarns dan van het fabriceren daarvan. Enkele sets lantaarnplaten werden echter wel in hun eigen werkplaatsen vervaardigd. Ze dreven ook een succesvolle lantaarnplaten-verhuurafdeling met een grote voorraad lantaarnplaten van alle belangrijke fabrikanten.

	Een prachtig stel overvloeiers 'DAY AND NIGHT '. Handgeschilderd in een houten frame. De afmetingen zijn ca 18 x 10 cm.


	Zie ook: Effect platen