Fabrikanten, importeurs en leveranciers van de toverlantaarn l-o

		FABRIKANTEN, IMPORTEURS EN LEVERANCIERS. P-T
		Verantwoording: Bij het samenstellen van deze uitgebreide lijst werden de volgende bronnen geraadpleegd: Encyclopaedia of the Magic Lantern. The Magic Lantern Society, Londen, Engeland, 2001. Van Toverlantaarn tot Kinematograaf. Vera Tietjens-Schuurman. Stichting Peter Bonnet Museum, Rottevalle, Friesland, Nederland, 1979. Laterna Magica, Zauberwelt und Faszination des optischen Spielzeugs. Ernst Hrabalek. Keysers Sammlerbibliothek G.m.b.H., Regensburg, Duitsland, 1985. en anderen.
		PALMER, EDWARD Engelse fabrikant en wederverkoper van wetenschappelijke instrumenten in Londen die toverlantaarns te koop aanbood. In 1845 werd het bedrijf overgenomen door Horne, Thornthwaite & Wood. (1828-1845)
		PARKES & SON, JAMES Engelse instrumentmakers, werkzaam in Birmingham. Het bedrijf bood onder meer naast elkaar staande paren lantaarnplaten voor het maken van overvloeiers aan, verder een grote collectie lantaarnplaten, olielampen en 'Fine' and 'Extra Fine' olie. (jaren 1860)
		PATHÉ, CHARLES Charles Pathé (1863–1957) was een Franse industrieel en filmpionier die de eerste was die een systeem ontwikkelde voor de massaproductie van films en een ontzettend groot netwerk van productie- en distributiefaciliteiten beheerde tijdens de eerste jaren van de 20e eeuw. Charles begon zijn carrière als importeur en handelaar in fonografen en muziekcilinders voor fonografen, en breidde later zijn bedrijf uit met projectoren en films. Samen met zijn broer Emile richtte hij in 1896 in Parijs de Pathé Frères (Gebroeders Pathé) op. Het bedrijf begon ook met de productie van (speel)films en publiceerde het tijdschrift 'Pathé Pictorial'. In 1908 had Pathé een groot aantal internationale takken en tot 1914 domineerden zij de wereldwijde filmmarkt. Bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog vertrok Pathé naar de USA. om daar de Amerikaanse tak, Pathé Exchange, te versterken. Toen hij in 1917 de productie in Frankrijk hervatte verloor Pathé de competitie met buitenlandse, meest Amerikaanse, producenten. In 1917 begon hij het bedrijf met al zijn apparatuur, productieruimtes en tentoonstellingsfaciliteiten te verkopen. Hij ging met pensioen in 1929, maar het bedrijf bleef bestaan als een van de belangrijkste filmdistributeurs. Enkele zeer bekende producten: De Cocorico projector, die Pathéorama films gebruikte, een filmstripsysteem voor huiselijk gebruik dat gepatenteerd werd in 1923. De onbrandbare 35 mm filmstrip, waarvan één rij perforaties was afgesneden, was gemonteerd in een viewer van papier-maché of bakeliet die met de hand kon worden vastgehouden of voor projectie kon worden geplaatst in een projector. Pathé's Luxa lantaarn van eind jaren 1930 was ook voorzien met houders voor het projecteren van de Pathéorama filmstrips. Het bedrijf produceerde ook de zeer bekende 'Pathé Baby' en nog wat andere projectoren voor het vertonen van 9,5 mm films op spoelen of in cassettes.
		PATHÉ FRÈRES Zie: Charles Pathé.
		PECK & SNYDER Amerikaanse leverancier van speelgoed, nieuwigheden en sportartikelen, gevestigd in New York. De firma bood een assortiment lantaarnplaten, mechanische platen en toverlantaarns aan, waaronder de No. 2 Electro Radiant Magic Lantern, gemaakt door de World Manufacturing Co. (jaren 1880-jaren 1900)
		PELLIN, FRANÇOIS-PHILIBERT Franse fabrikant van optische instrumenten en toverlantaarns. In 1885 begon Pellin een samenwerking met de opticien en precisie instrumentmaker Jules Duboscq. Na de dood van Duboscq in 1886 nam hij de leiding over van zijn winkels en werkplaatsen in Parijs. Zij verkochten de grote projectie phenakistiscoop die Duboscq rond 1853 ontwierp en de klassieke Duboscq Lanterne Photogénique. In 1913 startte Pellin een nieuw bedrif samen met zijn broer.
		PERFECTION LANTERN SLIDES Amerikaanse fabrikant van de Meinhardt glazen klok-projectie lantaarnplaat met verstelbare wijzers. (1912)
		PERKEN, SON & Co. LTD Zie: Perken, Son & Rayment.
		PERKEN, SON & RAYMENT De Britse firma Lejeune & Perken werd in 1852 in Londen gevestigd, waar zij optische, fotografische en andere wetenschappelijke instrumenten vervaardigden. Hun handelsnaam 'Optimus' werd voor het eerst geregistreerd op 9 december 1885 en was verbonden aan zowel toverlantaarns als aan een uitgebreid assortiment fotografische artikelen. Spoedig daarna ging het bedrijf verder onder de naam Perken, Son & Rayment. Uiteindelijk werd dat in 1900 Perken, Son and Co. Ltd en zo gingen zij verder tot in de jaren 1920. (Zie ook: Toverlantaarns, Perken, Son & Rayment)
		PERRY MASON Co. Amerikaanse uitgever van het tijdschrift The Youth's Companion (zie ook: The Youth Companion).
		PETTIBONE MANUFACTURING COMPANY Amerikaanse fabrikant van 'Military and Society Goods' (Militaire en maatschappelijke goederen) die in Ohio toverlantaarns verkocht. In 1872 nam James Pettibone de winkel voor militaire goederen van John Boner over onder zijn eigen naam. Het bedrijf verkocht de spectaculaire 'New Improved Sciopitocon with Revolving Disc', waarvoor een serie cirkelvormige lantaarnplaten in een groot van spaken voorzien wiel was geplaatst. (Zie ook: Toverlantaarns vervaardigd door Pettibone Manufacturing Company)
		PIKE & SONS, BENJAMIN Vader en zoon Pike waren Amerikaanse optische en wetenschappelijke instrumentenmakers in New York. Benjamin senior startte in 1804 een werkplaats in New York en Benjamin junior voegde zich bij hem in 1831. Toen ook de twee andere zonen partner werden, werd het bedrijf voortgezet als Benjamin Pike & Sons. Benjamin senior stierf in 1863. Het bedrijf werd voortgezet door twee van zijn zonen Daniel en Gardiner, want Benjamin junior was in 1843 voor zich zelf begonnen, en de naam van de zaak werd Benjamin Pike Sons & Company. De twee ondernemingen vervaardigden wetenschappelijke en technische apparaten, met inbegrip van toverlantaarns en lantaarnplaten. (1804-jaren 1860)
		PIZZI & NEGRETTI Engelse wetenschappelijke instrumentenmakers. Het bedrijf werd opgevolgd door Henry Negretty & Co.
		PLACE, J. Engelse optische wederverkoper in Birmingham, waarvan bekend is dat hij toverlantaarns heeft verkocht. (ca jaren 1830-ca jaren 1860)
		PLANK, ERNST Het bedrijf van de Duitser Ernst Plank was gevestigd in de Hochfederstrasse 40 in de speelgoedstad Neurenberg. In 1866 werd het opgenomen in het Handelsregister van Neurenberg als 'Ernst Plank, Fabrik Optischer und Mechanischer Waren'. Naast toverlantaarns maakte de firma ook allerlei ander speelgoed, waaronder stoomboten en treinsets. Ernst Plank was de op één na grootste in Neurenberg, na de 'Gebrüder Bing'. Rond de eeuwwisseling produceerden zij per jaar 150.000 speelgoed- en huiskamertoverlantaarns in allerlei afmetingen, waaronder ook de combinatie toverlantaarn-kinematograaf. Bijna alle toverlantaarns van Plank zijn voorzien van zijn handelsmerk met de initialen 'E.P.' onder een gevleugeld wiel. Hierdoor zijn de lantaarns van Plank altijd gemakkelijk te herkennen. De modellen lantaarns kregen vaak imponerende namen als 'Solid', 'Globus', 'Triumph', 'Gloria', 'Helios' en 'Prophet'. Het bedrijf overleefde de Eerste Wereldoorlog, maar de productie van toverlantaarns werd langzamerhand minder in de jaren 1920. In 1930 werd de fabriek verkocht aan Hans en Fritz Schaller, die zich specialiseerden in filmapparatuur voor thuisgebruik. Na Wereldoorlog II werd hun bedrijf bekend als Noris Projektion GmbH. (Zie ook: Toverlantaarns Ernst Plank en Kleurige etiketten van E.P.) (1866-1930)
		PLATT, E.G. (later PLATT & WITTE) Engelse optische lantaarnfabrikant en messing appreteur die adverteerde met de Hackney toverlantaarn. (ca jaren 1890)
		PLÖSSL, SIMON Oostenrijkse mechanicus, opticien en lantaarnfabrikant. In 1823 begon Plössl zijn eigen werkplaats in Wenen, waar hij microscopen en telescopen vervaardigde. Later voerde hij handel onder de naam S. Plössl & Comp. en bood toverlantaarns, sciopticons, projecterende microscopen en andere optische instrumenten aan. Later werd, met als eigenaar M. Wagner, de firma een van de eersten die elektrische verlichting gebruikte bij het projecteren. Plössl maakte reusachtige sciopticon lantaarns, die wel honderden ponden wogen en was nog steeds werkzaam aan het einde van de jaren 1890.
		POCHER, CARL ANTON Duitse speelgoedfabrikant in Neurenberg die een proces voor het maken van chromolithografische doorzichtige platen verbeterde. In 1860 vervaardigde hij zijn zogenaamde metachromotypen, met overdrukplaatjes, die later werden gebruikt voor de massaproductie van lantaarnplaten.
		POLLOCK & STEWART Engelse opticiens die toverlantaarns verkochten. Op een etiket staat de tekst: 'Pollock & Stewart, Opticians, 41 Renfield Street, Glasgow'.
		PRESTON, NANNIE Engelse begiftigde schilder en illustrator. Zij is een van de weinige illustrators van wie het werk gebruikt werd voor lantaarnplaten en van wie bovendien de naam bekend is. Zowel haar vader en haar grootvader, die allebei John Preston heetten, waren talentvolle kunstenaars die met water- en olieverf werkten. Nannie Preston werkte voor Riley Brothers mee aan hun productie van voornamelijk religieuze, verhalende sets, zoals 'The Prodigal Son', 'Pigrim's Progress', 'The Scarlet Letter' en de meeste platen van de 'Ben-Hur' set. Haar set van illustraties voor de Pilgrim's Progress, bedoeld voor een Amerikaanse producent, ging ten onder met de Titanic. Haar signatuur komt voor op de onderkant van tenminste enkele van haar ontwerpen. Na haar huwelijk signeerde zij haar werk met Nannie Preston Rosevaer of NPR. (jaren 1890)
		PRIMUS De handelsnaam die W. Butcher & Sons gebruikten voor hun sets lantaarnplaten, lantaarns en een groot assortiment toebehoren. De naam wordt in het bijzonder verbonden met de Junior Lecturers' Lantern Slides die door Butcher werden geïntroduceerd aan het begin van de 20e eeuw en uitgebracht werden tot aan de Tweede Wereldoorlog. De lantaarnplaten zijn verpakt in een doosje van acht stuks, waarbij iedere set een compleet verhaal vormt. De complete catalogus vindt u bij Primus Junior Lecturers' Slides.
		PRITCHARD, ANDREW Engelse opticien en brillenfabrikant, werkzaam in Londen. Prichard verkocht toverlantaarns. In 1854 werd het bedrijf overgenomen door Samuel Straker. (1827-1854)
		PRITCHARD, GEORGE Engelse opticien en instrumentmaker, werkzaam in Londen, waarvan bekend is dat hij toverlantaarns verkocht. (1832-1855)
		PRYOR & CLAIRE Amerikaans handelsmaatschappij in New York dat lantaarnplaten verkocht over bijzondere thema's. Het bedrijf was in het bijzonder actief na de ondergang van de Titanic. Zij huurden een 'tug' boot om daarvanaf foto's te kunnen nemen van de overlevenden aan boord van het reddingsschip Carpathia en gaven daarna een set van 30 lantaarnplaten uit over de ramp. (ca 1912)
		PUMPHREY, ALFRED Engelse fabrikant van toverlantaarns, lantaarnplaten en toebehoren. Aanvankelijk adverteerde de firma als Pumphrey Brothers, Birmingham. In 1901 nam R.H. Clark de toverlantaarnafdeling van het bedrijf over. (jaren 1870-1901)
		QUEEN, JAMES W. Amerikaanse fabrikant van optische goederen, lantaarns en lantaarnplaten. James Queen was een werknemer van McAllister & Son die in 1853 zijn eigen bedrijf begon in 1853. Samen met Samuel L. Fox verkocht zijn bedrijf 'Magic Lanterns, Marcy's Sciopticon, Stereopticons, Oxyhydrogen microscopes and Polariscopes. (1853-jaren 1870)
		RABIQUEAU Franse wederverkoper van toverlantaarns en optische instrumenten, werkzaam in Parijs. (jaren 1770)
		RADIGUET, ARTHUR Franse fabrikant van toverlantaarns. Oprichter van het bedrijf Radiguet & Massiot.
		RADIGUET & MASSIOT Het bedrijf werd in 1880 in Parijs opgericht door Arthur Radiguet en zijn vader Honoré. Arthur was al lange tijd daarvoor een specialist op het gebied van elektriciteit en optica. In 1900 vormde Arthur Radiguet een partnerschap met zijn schoonzoon Gaston Massiot en nam het bedrijf van Alfred Molteni over. Radiguet & Massiot produceerden lantaarnplaten en professionele projectielantaarns van een zeer hoge kwaliteit. Zijn fascinatie met het fenomeen van de X-stralen werd Arthur in 1904 fataal, toen hij stierf tengevolge van het veelvuldig hebben blootgestaan aan straling van de Crookes buizen die hij gebruikte bij zijn werk met radioactieve straling. Na zijn voortijdige dood zette Massiot het bedrijf alleen voort.
		RAU, WILLIAM H. Amerikaanse fabrikant van lantaarnplaten en wederverkoper in Philadelphia. Het bedrijf bood duizenden lantaarnplaten aan, 'arranged in Lecture Sets with Readings, Rented for Private and Public Entertainments' (advertentie in 1904). (jaren 1890-jaren 1900)
		REEVES, RICHARD Vader en zoon Reeves waren optische insturmentmakers in Londen. Senior was een van de grootste optische technici van de 17e eeuw die hecht samenwerkte met de voornaamste wetenschappers van zijn tijd, waaronder de uitvinder van de toverlantaarn, Christiaan Huygens. In zijn Londense winkel werd hij geassisteerd door zijn zonen Richard junior en John. Daar demonstreerde hij 'het effect van een donkere lantaarn'. In 1664 werd Richard senior een korte tijd gevangen gezet voor het doden van zijn vrouw en daarna werd het bedrijf waarschijnlijk voortgezet door zijn zonen. Senior stierf in 1666, junior rond 1679 en het bedrijf schijnt in de jaren 1680 te zijn voortgezet door de andere zoon John. (jaren 1640-jaren 1680)
		REUTER Duitse opticien in Hanover die adverteerde met toverlantaarns die konden worden meegedragen in een jaszak. (ca 1753)
		REYNOLDS & BRANSON Ltd. Engelse leveranciers van wetenschappelijke apparaten. Begonnen als een apotheek in het begin van de 19e eeuw, leverde het bedrijf rond 1890 een breed assortiment aan wetenschappelijke apparaten. Zij vervaardigden de 'Phoenix', een toverlantaarn van een hoge kwaliteit van gepolijst walnotenhout, een Universal wetenschappelijke lantaarn, een projecterende microscoop en een 'Nieuwe, booglamp voor optische lantaarns met een blijvende scherpstelling' (advertentie in 1896). De firma was nog in bedrijf in de jaren 1970 en leverde toen nog steeds wetenschappelijke apparaten.
		RICHARDSON, MATTHEW Engelse opticien, lid van de Spectacle Makers Company (brillenmakers) vanaf 1737, die toverlantaarns aanbood in zijn advertenties. (ca jaren 1740-1752)
		RICHTER, LUDWIG Duitse fabrikant van toverlantaarns voor overvloeiers en van lantaarnplaten in Berlijn. Na zijn dood werd de firma overgenomen door Miessl. Helaas ging daarna de kwaliteit van hun producten snel achteruit. (ca 1875-ca 1900)
		RILEY BROTHERS Engelse fabrikanten en dealers van lantaarnplaten en toverlantaarns, werkzaam in Bradford. In 1887 werd het bedrijf opgericht als een onderdeel van het succesvolle textielbedrijf van Joseph Riley om banen te scheppen voor zijn zonen Herbert en William. William werd de drijvende kracht van de Riley lantaarn zaken. Op haar hoogtepunt, rond 1895, bezat het bedrijf ook een zaak in New York, met vertegenwoordigers in zeven steden, verspreid over Amerika. Hoewel de lantaarns die zij leverden vaak voorzien werden van hun eigen merklabel, bestond hun bedrijf meer uit het leveren van lantaarns dan van het fabriceren daarvan. Enkele sets lantaarnplaten werden echter wel in hun eigen werkplaatsen vervaardigd. Ze dreven ook een succesvolle lantaarnplaten-verhuurafdeling met een grote voorraad lantaarnplaten van alle belangrijke fabrikanten. William was een overtuigd Methodist en zijn lantaarnplatenbedrijf bleef altijd dicht bij deze leer, waardoor de religieuze en instructieve onderwerpen sterk vertegenwoordigd waren. Ook was de verhuur aan zondagsscholen en kerken de kurk waarop het bedrijf dreef. William Riley ging aan het eind van de jaren 1890 samenwerken met Bamforth & Co. bij het maken van films. Na de Eerste Wereldoorlog raakte het bedrijf in verval. Een jongere broer, Arnold, probeerde het bedrijf in 1914 nog te hervatten, maar zonder succes. (ca 1887-1914)
		ROEBUCK, ALVAH CURTIS Alvah Curtis Roebuck, medeoprichter van Sears, Roebuck and Co., werd op 9 januari 1864 geboren in Lafayette, Indiana. In 1895 vroeg Roebuck aan Sears hem uit te kopen. Op Richard Sears' verzoek nam hij echter de leiding op zich van een afdeling die zaken verwerkte als horloges, juwelen, optische artikelen en later ook fonografen, toverlantaarns en filmprojectoren. Hij organiseerde en financierde later een tweetal bedrijven: het ene vervaardigde en het andere distribueerde filmprojectoren en toebehoren.
		ROOSE, I.F. Duitse opticien in Neurenberg die lantaarnplaten en toverlantaarns vervaardigde. Aan de binnenkant van een doos werd een briefje gevonden met de tekst: 'Die Weilen viel slechte Laterne Magica nach gemacht werden, also habe vor nötig befunden die meinigen mit diesen Zeichen zu unterscheiden, und an zuzeigen dasz davon alle Sorten mit fein gemahlten Vorstellungen, wie auch viele andere optische Machinen zu haben sind.' (Omdat veel van mijn lantaarns op een slechte manier nagemaakt worden, moet ik die van mij voorzien van dit merkteken....), vergezeld van een wapenschild met een roos, geflankeerd door twee leeuwen en het wapenschild van Neurenberg. (ca 1830)
		ROSS, RICHARD Lichtbilder Anstalt Richard Ross Dresden. Duitse wederverkoper van toverlantaarnplaten. Vanaf 1918 draagt het etiket de initialen "L.A.R.R.D.".
		ROSS & Co., A. Andrew Ross was een Engelse opticien en maker van wetenschappelijke instrumenten in Londen die vanaf 1830 toverlantaarns verkocht en mogelijk ook zelf vervaardigde. Zijn dochter trouwde met J.H. Dallmeyer, die in 1860 een lenzenfabriek begon. Na de dood van Andrew in 1859 werd het bedrijf voortgezet door zijn zoon Thomas onder de naam A. Ross & Co. De firma adverteerde een uitgebreide reeks toverlantaarns, alsmede fotografische uitrustingen en werd een van de voornaamste fabrikanten van lenzen en optische instrumenten. Het vervaardigen van lenzen ging onder verschillende namen door tot het begin van de jaren 1970. Zij sloten definitief in juli 1977. De gebouwen van de fabriek bleven echter staan en werden van binnen opnieuw ingericht als een technisch trainingscentrum voor volwassenen. Zij gingen verder met het maken van verrekijkers en gespecialiseerde onderdelen voor de strijdkrachten, waaronder gezichtspoorten voor de kanonnen van tanks, enz. en zij bleven hun bioscoopprojector ondersteunen door tot op het einde hiervoor zo nodig vervangende onderdelen te leveren. (1830-jaren 1970)
		SANDHAM & Co. Engelse fotografische doorverkopers en fabrikanten, werkzaam in Blackburn. George Cooper Sandham, daarvoor een metaalbewerker, richtte de firma op in 1897 en zijn broer John voegde zich later bij hem. George maakte verre reizen als lantaarnist en werkte samen met met veel beroemde mensen die lezingen gaven. Het bedrijf stopte met het zelf vervaardigen van apparatuur rond 1910. John stierf in 1929 en het bedrijf werd uiteindelijk opgeheven toen George zich terugtrok in 1933. (1897-1933)
		SCARLET, EDWARD Engelse opticien die werkzaam was in Soho, Londen, waarvan bekend is dat hij toverlantaarns heeft verkocht. Vanaf 1743 was het bedrijf in handen van zijn zoon Edward. (1705-1743)
		SCHOENFELD & COMPANY Fabriekanten van olieverven, gevestigd in Düsseldorf. Hun transparante olieverven werden in de jaren 1890 regelmatig aanbevolen voor het schilderen van lantaarnplaten.
		SCHOENNER, JEAN Duitse speelgoedfabrikant in Nuremberg, opgericht in 1875. Tegen 1892 maakte de fabrieken 300.000 stoommachines en waarschijnlijk eenzelfde aantal toverlantaarns. Het handelsmerk van het bedrijf was SN, en in latere jaren werd het JS. Rond 1905 is een belangrijk deel van de machines voor het sierdrukken overgenomen door Johan Falk. Na 1913 zijn alle sporen van het bedrijf verdwenen. (1875-ca 1913)
		SCOTT & VAN ALTENA Amerikaanse fabrikanten van Singalong slides (meezingplaten) dat gevestigd was in New York. De fabrikanten van lantaarnplaten John Duer Scott en Edward Van Altena begonnen samen een bedrijf in 1904. Van Altena was de fotograaf en Scott de inkleurder. Zij produceerden een heleboel Singalong platen, die met de hand waren ingekleurd en fotografisch waren gemonteerd, doorgaans verkocht in sets van 16 platen, met inbegrip van de titel en de meezingteksten. (Singalong slides zijn met levende modellen geïllustreerde lantaarnplaten die werden vertoond in kleine theaters waar het plaatselijke talent het meezingen van het publiek leidde.) Na de ontbinding van de firma rond 1919 gingen de partners apart verder.
		SCOTT, JOHN Engelse leverancier van toverlantaarns en lantaarnplaten voor huiselijk gebruik. Scott verkocht de lantaarns en platen vanaf ca 1797 vanuit zijn winkels in Londen. In 1806 opende hij het Sans Pareil Theatre, waarmee hij een plek schiep waar hij de mogelijkheden van een wat meer intellectuele versie van de phantasmagoria kon verkennen, samen met zijn dochter die aanmerkelijke vocale talenten bezat.
		SCOTT, JOHN DUER Amerikaanse fotograaf, lantaarnplatenfabrikant en inkleurder die patent aanvroeg op een lichtgewicht kartonnen framepje met de afmetingen 3¼ x 4 inch (ca 8,2 x 10 cm) waarin een enkel glas zonder afdekglas kon worden geplaatst. Samen met Edward Van Altena begon hij in 1904 het bedrijf Scott & Van Altena.
		SEARS, ROEBUCK & Co. Amerikaans bedrijf dat via postorders toverlantaarns en toebehoren verkocht vanuit Chicago en claimde het "Cheapest Supply House On Earth" (de goedkoopste leverancier van de wereld) te zijn. Zie ook: Enterprise Optical Manufacturing Co.
		SECRETAN, MARC In 1855 nam Secretan het bedrijf over dat was opgericht door Noël Jean Lerebours.
		SELVA, DOMENICO Italiaanse opticien en fabrikant van optische instrumenten. Zij bloeiende winkel in optische apparaten die geregeld bezocht werd door vooraanstaande klanten, verkocht naast een groot assortiment aan andere optische instrumenten, camera obscura's en toverlantaarns. (ca 1740)
		SHARLOW BROS Co. Amerikaanse fabrikanten en distributeurs van toverlantaarns, werkzaam in New York. Hun lantaarns werden soms gebruikt als lichtbron voor Edison's Projecting Kinetoscope.
		SHINSHINDO Japanse fabrikanten van toverlantaarns die rond 1900 werkzaam waren in Tokyo.
		SIMPSON, CHARLES Engelse schilder van miniaturen die ook toverlantaarnplaten schilderde. Het was William Westley van Carpenter & Westley die zijn pogingen lantaarnplaten te schilderen stimuleerde. (1833-1847)
		SMITH Schotse fabrikanten van lantaarnplaten. Enkele van hun platen zijn gemerkt: 'Manufacturers to His Majesty [William IV]' (Hofleveranciers voor William IV). (ca 1830)
		SMITH, CHARLES Britse artiest die een groot aantal lantaarnplaten voor het Royal Polytechnic Institution vervaardigde, van 'The Holy Land' (naar David Roberts), scènes in Mexico en Italië, en 'Robinson Crusoe'.
		SMITH, JOSEPH Engelse opticien in Londen die daar toverlantaarns verkocht. (1811-1857)
		SOLEIL, JEAN-BAPTISTE FRANÇOIS Franse opticien en fabrikant van optische instrumenten. In 1823 trad Jean-Baptiste in de voetsporen van zijn vader toen hij een winkel in Parijs opende. Daar verbeterde hij de lichtbronnen voor toverlantaarns en lantaarns voor het demonstreren van optische experimenten. In 1834 nam hij Jules Duboscq aan als leerling, de man die later zijn schoonzoon zou worden. Toen hij zich terugtrok droeg hij het bedrijf over aan zijn zoon Henri en Jules Duboscq.
		SOLOMONS, SAMUEL & BENJAMIN Engelse verkopers van toverlantaarns in Londen. (1839-1874)
		SOPER & STEDMAN Engelse fabrikanten en inkleurders van toverlantaarnplaten in Londen (ook wel Stedman & Soper genoemd).
		SOULIER, CHARLES Zie: Ferrier et Soulier.
		SPENCER, BROWNING & RUST Zie: Browning.
		SPENCER, BROWNING & Co. Zie: Browning.
		SPENCER LENS COMPANY Amerikaanse fabrikant van optische instrumenten en lenzen, gevestigd in New York. Het bedrijf vervaardigde zowel eenvoudige toverlantaarntjes voor de huiskamer als projectoren van de hoogste kwaliteit. Verscheidene modellen werden Delineascope genoemd. (ca 1885-1920)
		STANLEY, W.F. Britse opticien en vervaardiger van wiskundige instrumenten, leverancier aan de regering, departement voor wetenschap en kunsten, de Raad van India en een aantal ziekenhuizen. De zeer uitgebreide catalogus van toverlantaarns, apparaten voor overvloeiers en lantaarnplaten was 80 pagina's dik. Op de omslag is het adres van Stanley vermeld: 13 Railway Approach, London Bridge, S.E. Zij verbleven op dit adres van 1890 tot het begin van de jaren 1900.
		STAVEREN, J.W.H.C. van Jacob Willem Hendrik Christiaan van Staveren was een Nederlandse glasschilder die woonde in Gouda; eerst op het adres Raam 14a en later in de Prins Hendrikstraat 316. Hij werd geboren op 10 aug. 1876 als zoon van de Goudse decoratieschilder Hermanus Catharinus van Staveren. In zijn advertenties noemde hij zijn bedrijf het 'Grootste Atelier van Tooverlantaarnplaten'. Hij schilderde o.a. de Gelijkenis van de Goede Herder en een Nederlandse versie van Curfew shall not ring tonight (De Avondklok). Zijn lantaarnplaten zijn gewoonlijk van een driehoekig etiket met zijn naam en adres voorzien in de linker benedenhoek van de platen.
		STEDMAN, FREDERICK J. Zie: Soper & Stedman.
		STEEG & REUTER, Dr. Duitse fabrikant van toverlantaarns voor wetenschappelijk gebruik in Homburg, in de buurt van Frankfurt am Main. (ca jaren 1860)
		STEWARD, JAMES HENRI Engelse fabrikant en wederverkoper van toverlantaarns en wetenschappelijke instrumenten in Londen. Steward was hoofd opticien van het bedrijf en was gevestigd op de Strand 406 en 66 en op and Cornhill 54 in London. In het midden van de jaren 1880 werd hij opticien van Her Majesty's Government en de National Rifle, en de National Artillery Associations. De firma produceerde zowel eenvoudige enkele toverlantaarntjes als grote biunials en triunials, alles van een zeer hoge kwaliteit. In 1996 werd een van de triunial lantaarns van het bedrijf verkocht voor £33,000 bij Christie's in Londen, een wereldrecord van een veilingprijs voor een toverlantaarnset. Toen Steward in 1896 overleed werd het bedrijf geleid door zijn zonen.
		STILTZ & Bro., LOUIS Amerikaanse leverancier en mogelijk ook fabrikant van toverlantaarns. Op een deurtje van een van hun toverlantaarns lezen we: 'LOUIS E. STILTZ & BRO MILITARY & SOCIETY GOODS PHILADELPHIA'.
		STÖHRER, EMIL Duitse toverlantaarnfabrikant met werkplaatsen in Leipzig en Dresden. Stöhrer senior werkte in 1864 samen met zijn zoon Franz Emil junior.
		STÖHRER, FRANZ EMIL Zoon van Emil Stöhrer. Duitse fabrikant van toverlantaarns. Na zijn opleiding in de mechanica in Parijs, ging Franz Emil vanaf 1864 samenwerken met zijn vader en in 1880 nam hij zelfstandig de leiding van het bedrijf over. Hij wordt beschouwd als de uitvinder van de 'optische bank', gebaseerd op het apart plaatsen van de lens en de condensor in een Sciopticon.
		STOLTING & Co., C.H. Amerikaanse leverancier van laboratorium-instrumenten en fabrikant van optische instrumenten, werkzaam in Chicago, Illinois. Onder het complete assortiment aan laboratorium instrumenten was ook een universeel projectieapparaat voor horizontale en verticale projectie van ondoorzichtige voorwerpen, lantaarnplaten en microscoopbeelden. (ca 1880-ca 1930)
		STRAKER, SAMUEL Zie: Andrew Pritchard.
		TALBOT, MAURICE De zoon van Romain Talbot.
		TALBOT, ROBERT Verkoper en fabrikant van fotografische apparatuur. Vanaf 1889 was Robert een partner in de firma van zijn vader Romain, die een van de bekendste fotografie en toverlantaarn bedrijven van Duitsland dreef. Robert vertegenwoordigde vanaf 1896 Clement & Gilmer's Vitagraphe en introduceerde in 1912 de Erte camera. Na de dood van zijn broer Maurice in 1927 werd Robert de enige eigenaar van de firma, die in die tijd gevestigd was in Berlin-Spandau.
		TALBOT, ROMAIN Fotografische handelaar in Berlin. Romain Talbot begon in 1855 zijn bedrijf in Paris en verhuisde naar Berlijn bij het uitbreken van de Frans-Pruisische oorlog. In 1873 introduceerde hij de Sciopticon lantaarn in Duitsland. In 1889 werd de firma overgenomen door zijn zoons Robert en Maurice.
		TAUNT, HENRI W. Engelse fotograaf en houder van lezingen met de toverlantaarn. Taunt was een leerling van de daguerreotypist van Oxford, Edward Bracher, en begon zijn eigen bedrijf in 1868. Daar verkocht hij zijn 'Shilling Views' van Oxford, de rivier de Thames en de omringende landelijke omgeving. Zijn foto's van landschappen, portretten en het natuurschoon van Zuid Engeland waren toentertijd echte kunstwerken en zijn vandaag de dag nog waardevolle sociale documenten. Daarnaast gaf Taunt veel lezingen. Een advertentie claimde dat hij al met veel succes meer dan 1200 lezingen zou hebben gegeven ('Over 1200 lectures and entertainments have been successfully given'). Na 1900 produceerde Taunt produced ook nog prentbriefkaarten.
		THEMME Duitse fabrikant van bewegende lantaarnplaten. (ca 1710)
		THEOBALD & Co. Engelse fabrikant/groothandelaar van een imponerende hoeveelheid series toverlantaarnplaten. Theobald (1858-1926) richtte zijn bedrijf in de jaren 1880 op in Londen. Hoewel de toevoeging '& Co.' anders doet vermoeden was Theobald de enige eigenaar van het bedrijf. Zijn bedrijf leverde ook lithografische overdrukplaatjes aan vellen, voor het zelf maken van lantaarnplaten door de koper en lantaarnplaten op een speciaal transparant papier die tussen twee glasplaten geplaatst konden worden. (Zie ook: Lantaarnplaten, hoe kun je ze maken?) Hij runde zijn bedrijf tot oktober 1911.
		THOMIN, MARC-MITOUFLET Franse optische instrumentmaker en wederverkoper die alle soorten optische instrumenten verkocht, waaronder ook toverlantaarns. (ca jaren 1740)
		THOMPSON & Co., A.T. Amerikaanse importeurs en handelaren in toverlantaarns in Boston, Massachusetts, die de Boston Ideal Triple Dissolving Stereopticon verkocht en ook de Reflectoscope voor het projecteren van zowel ondoorzichtige voorwerpen als van toverlantaarnplaten. (ca 1910)
		THORNTHWAITE Zie: Horne, Thornthwaite & Wood.
		TOMS, H. LUSCOMBE Engelse fabrikant en doorverkoper van toverlantaarns die zich in 1870 in Londen vestigde en het bedrijf voortzette tot in de jaren 1900.
		TOWNSON & MERCER Ltd Engelse leveranciers van wetenschappelijke instrumenten die ook chromatropen en mechanische lantaarnplaten verkochten waarmee de principes van kleur, elektriciteit, mechanica en hydrodynamica konden worden gedemonstreerd. De firma bestaat nog steeds en levert nu door middel van temperatuur bestuurde apparaten voor productie en proefnemingen.
		TREFFLER, CHRISTOPH Duitse mechanicus en toverlantaarnbouwer in Augsburg die automaten, Zauberlanternen (toverlantaarns), lantaarns met een uurwerk en 'optical curiosities' (optische curiositeiten) vervaardigde aan het eind van de jaren 1670.
		TROTTER, JOHN Dit Schotse bedrijf handelde in lantaarns en cinematografische apparatuur en verkocht de Trotter's Educational lantaarn in 1894. (ca jaren 1890-ca 1912)
		TSURUBUCHI, HATSUZO Japanse distributeur van fotografische apparaten, fotograaf en fabrikant van lantaarns en lantaarnplaten. Tsurubuchi werd ingehuurd door het Ministerie van Onderwijs om de Amerikaanse toverlantaarn en lantaarnplaten te kopiëren die Seiichi Tejima naar Japan had gebracht. Rond 1875 keerde Tejima na haar studies terug naar Japan met een toverlantaarn en wat wetenschappelijke lantaarnplaten en stelde de regering voor de toverlantaarn te laten gaan gebruiken door leraren bij hun colleges door heel het land. Aan dat plan was in 1883 een eind gemaakt in verband met de hoge kosten die daarmee gepaard gingen. Daarna ging Tsurubuchi onafhankelijk verder lantaarns te leveren, en ook lantaarnplaten en later ook apparatuur voor de projectie van 35 mm films, aan onderwijsinstellingen door heel Japan.
		TYLAR, WILLIAM Engelse fabrikant van fotografische apparaten, waaronder toverlantaarns, werkzaam in Birmingham. Veel van deze lantaarns werden geproduceerd onder de merknaam Criterion.
		TYLER, WALTER CLEMENT Engelse fabrikant van toverlantaarns en lantaarnplaten en tevens doorverkoper. Nadat hij veel vertoningen had gegeven met de toverlantaarn opende Clement in 1885 een winkel in Londen waar hij toverlantaarns en toebehoren verkocht en blijkbaar ook vervaardigde. Zijn zaak werd een van de grootste verkooppunten van lantaarns, lantaarnplaten en toebehoren in Engeland. Een van de meest bekende lantaarns van Tyler was de Helioscopic, die veel modellen opleverde. Zijn 'skeletton' lantaarn was een compacte lantaarn met een eenvoudig frame van gegoten metaal in plaats van de conventionele body, en een kalklicht lichtbron die gevat was in een lichtdichte metalen buis. Aan het einde van de 19e eeuw kocht de firma de lantaarnplatenafdeling op van John Theobald & Co.