Fabrikanten, importeurs en leveranciers van de toverlantaarn h-k

		FABRIKANTEN, IMPORTEURS EN LEVERANCIERS. H-K
		Verantwoording: Bij het samenstellen van deze uitgebreide lijst werden de volgende bronnen geraadpleegd: Encyclopaedia of the Magic Lantern. The Magic Lantern Society, Londen, Engeland, 2001. Van Toverlantaarn tot Kinematograaf. Vera Tietjens-Schuurman. Stichting Peter Bonnet Museum, Rottevalle, Friesland, Nederland, 1979. Laterna Magica, Zauberwelt und Faszination des optischen Spielzeugs. Ernst Hrabalek. Keysers Sammlerbibliothek G.m.b.H., Regensburg, Duitsland, 1985. en anderen.
		HAGEDORN, WILLY Hagedorn was de oprichter van een bedrijf waar theaterverlichting werd gemaakt. Het was gevestigd in Berlijn en begon met het fabriceren van apparaten voor overvloeiers en lantaarnplaten in de jaren 1870. Ze produceerden een uitgebreid programma aan sciopticons en universele lantaarns en waren ook één van de weinige Duitse firma's die een triunial (drievoudige) lantaarn maakten, de Agioscope.
		HAHN-GOERTZ Zie GOERTZ, C.P.
		HALL, THOMAS Amerikaanse importeur en fabrikant van overvloei-lantaarns en sciopticons, waaronder ook een overvloei-installatie bestaande uit een tweetal lantaarns die naast elkaar stonden, gecombineerd tot één apparaat. Boston, Massachusetts. (ca jaren 1860)
		HAMMER DRY PLATE Co. Een van de meest belangrijke Amerikaanse producenten van 3,25 x 4 inch fotografische glazen lantaarnplaten. (ca 1880)
		HARBACH, THEO J. Amerikaanse importeur van toverlantaarns en platen. Samen met Alfred Vick was hij eigenaar van de American Cyclepede Co. met een fabriek in Mt. Carmel, en het kantoor en de opslagruimtes in de 809 Filbert Street, Phila, PA. Verder runde hij nog de Magical Oraganette alleen, zonder Vick.
		HARRISON, W.B. Britse verkoper van toverlantaarns, gevestigd in de Bridgestreet, Sunderland.
		HAUFSTAENGEL, FRANZ Kunstuitgeverij Franz Haufstaengel, München. Duitse firma van kunstuitgevers en fabrikanten van toverlantaarnplaten.
		HAWKRIDGE, S. Amerikaanse fabrikant van toverlantaarns in Hoboken, New Jersey, en de opvolger van George Wale & Co. Hij produceerde een uitgebreid programma aan filosofische instrumenten, waaronder de grote Science of College lantaarn. (ca jaren 1870-1880)
		HEATH & WING Engelse instrumentmakers. Thomas Heath en Tycho Wing produceerden de 'Magick Lanthorns, Pictures to ditto'. (jaren 1750-jaren 1770)
		HELMHACK, ABRAHAM German schilder van geglazuurd aardewerk die ook 'glasses for the so-called optical picture lanterns' schilderde. (ca 1700)
		HENDERSON, ALEXANDER LAMONT Britse fotograaf en fabrikant van lantaarnplaten. Hij leverde fotografieën een groot aantal firma's, waaronder G.W. Wilson, voor het commercieel gebruik, om lantaarnplaten van te maken. Een aantal platen waren panorama's met een dubbele breedte. (ca1850-1900)
		HENDERSON & AMES Co Amerikaanse fabrikant en verkoper van toverlantaarns die werkzaam was in Kalamazoo, Michigan, USA. Het bedrif bood projektoren aan en ook ceremoniële zwaarden, costuums en andere attributen voor geheime broederschappen als de Odd Fellows, Knights of Templar enz. Het bedrijf was nog niet gespecialiceerd in toverlantaarns toen Henderson's werd opgericht in 1850 door Frank Henderson en in 1923 samenging met Ames. Het samengaan met Ames begon in 1873. Rond 1952 werd Henderson tenslotte op zijn beurt weer opgenomen door M. C. Lilley & Company uit Ohio en werd bekend als de Lilley-Ames Company.
		HENRY HUSBANDS (& SONS) Zie HUSBANDS & CLARKE.
		HERBERT, SIDNEY Amerikaanse fabrikant van een dubbele toverlantaarn met een houten behuizing. (ca jaren 1890)
		HILL, NATHANIEL Britse fabrikant van wiskundige instrumenten, actief in Londen, die waarschijnlijk toverlantaarns verkocht. (1746-1764)
		HILL, W.R. Britse schilder van glazen lantaarnplaten en een leerling van H.L.Childe. Hill werd zijn partner gedurende 20 jaar, voordat hij in 1867 zijn eigen bedrijf begon. Hij schilderde voor het Royal Polytechnic Institution. Zijn werk omvat beroemde taferelen, zoals het 3 foot brede panorama van 'Gabriel Grub' en het complexe 'Angels on the Fields of Bethlehem', waarin zeven engelen neerdalen met onafhankelijk van elkaar bewegende vleugels en het wandelende witte konijn uit 'Alice in Wonderland'. Hill wordt ook vaak beschouwd als de uitvinder van de regeneffect-plaat. (ca 1847-1900)
		HINE, HENRY GEORGE Engelse schilder van lantaarnplaten en illustrator. Hij werkte voor het Royal Polytechnic Institution, waar een van zijn eerste series lantaarnplaten het verhaal van (1857) was. Zijn grote aquarellen werden fotografisch verkleind naar 7 x 6 inches, en daarna met de hand ingekleurd volgens de voorkeuren van fabrikanten als Childe en Hill.
		HINTON-FELL-ELLIOTT INC. Een Amerikaanse dienst waar men zich kon abonneren op nieuws-lantaarnplaten die nog actief was in de 20e eeuw.
		HOFFMANN, WILHELM Duitse fabrikant van toverlantaarns en verkoper van lantaarnplaten, vanaf 1878 in samenwerking met het bedrijf Unger onder de naam Unger und Hoffmann A.G. Dresden. Zij produceerden onder andere bijna honderd sets lantaarnplaten onder de naam 'Projektion für Alle'. (ca 1878-1928)
		HOLMES & WATSON Britse fabrikant van fotografische artikelen die in 1893 de Matthews Portable Lantern introduceerde. De Holmes and Watson samenwerking werd gestopt in 1895, toen het bedrijf verderging als W. Watson & Co. (ca jaren 1890)
		HORNE, EDMUND Een van de oprichters van Horne & Thornthwaite.
		HORNE, THORNTHWAITE & WOOD Britse fabrikanten van optische instrumenten in Londen. De samenwerking tussen Horne en Thorntwaite kwam tot stand in de jaren 1840, toen zij het bedrijf van de instrumentmaker Edward Palmer overnamen; later kwam ook Edward George Wood bij het bedrijf, maar hij vestigde zijn eigen bedrijf in 1855, waardoor omstreeks die tijd het bedrijf H.T. & W. business terugkeerde naar Horne & Thornthwaite.
		HOUGHTONS Ltd. Zie: Ensign Ltd.
		HOW, JAMES Engelse fabrikanten van wetenschappelijke instrumenten en doorverkopers van verschillende lantaarns, overvloeiers en een groot aantal lantaarnplaten, werkzaam in Londen. Hij nam in ca 1863 het bedrijf over van George Knight & Sons, waar hij meer dan twintig jaar gewerkt had als werknemer (ca 1863-1892)
		HUGHES, WILLIAM CHARLES Engelse opticien en fabrikant van toverlantaarns in Londen, die in 1879 het bedrijf overnam van William Parberry Hughes. Hughes vroeg het paten aan voor een enorm aantal nieuwe ontwerpen, behuizingen voor verlichting, plaathouders, sluiters en regelinstrumenten. Hij introduceerde de Methamorphoser (1888), een lantaarn die voorzien was van een verticaal bewegende dubbele platenwisselaar waarmee in een houten frame gevatte lantaarnplaten achter elkaar worden vertoond zonder een onderbreking tussen de platen. Hughes maakte ook de Dockwra drievoudige lantaarn. (Zie ook: Toverlantaarns, W.C. Hughes)
		HUME, WILLIAM Schotse instrumentmaker van wetenschappelijke apparatuur, wonende in Edinburgh, die ook toverlantaarns maakte.
		HURT (or HURST, JOSEPH Engelse opticien die 'Magical Lanthorns' verkocht en waarschijnlijk ook zelf maakte. (1736-1748)
		HUSBANDS & CLARKE Britse wetenschappelijke instrumentmakers en detailhandelaar in Bristol. In 1870 werd de naam van het bedrijf veranderd in Henry Husbands en vanaf 1893 werd het Henry Husbands & Sons. Het bedrijf verkocht verscheidene toverlantaarns en heel veel fotografische lantaarnplaten onder hun eigen naam. (1857-1890s)
		HÜTTIG, RICHARD. Richard Hüttig begon als leerling in een meubelmakerij waar ook camerabehuizingen werden gemaakt en werd een meester in dit vak. Zijn bedrijf Richard Hüttig & Sohn werd opgericht in 1887. Later, in 1897, werd het de onderneming Hüttig AG in Dresden. Zij brachten onder meer een groot aantal van de Primus Junior Lecturers Series uit in Duitsland. Ten gevolge van de verzadiging van de markt en om beter te kunnen concurreren werden verscheidene bedrijven, waaronder Hüttig, in 1909 samengevoegd tot de ICA. Daarna woonde Richard arm en eenzaam in een kleine woning totdat de gemeente Dresden er voor zorgde dat hij in een ouderentehuis van de liefdadigheid een plaats kreeg.
		ICA A.G. (Zeiss Ikon) Duitse fabrikanten van optische instrumenten en lenzen, gevestigd in Dresden. In 1909 verenigden de vier fabrikanten van camera's Hüttig AG in Dresden, Kamerawerk Dr. Krügener in Frankfurt/M, Wünsche AG in Reick bij Dresden en Carl Zeiss Palmos AG in Jena zich en vormden de Internationale Camera A.-G. in Dresden. Aanvankelijk was het logo van het bedrijf een vijfpuntige ster; later werd dit veranderd in een lichtdragende engel. ICA produceerde een verscheidenheid aan camera's, waarbij ook de productie van enkele camera's van de oorspronkelijke bedrijven werd voortgezet.
		IVENS & Co. Zie CAPI.
		JAMES HOW & Co. Zie HOW, JAMES.
		JENISCH, HANS Farbenhaus Hans Jenisch, Frankfurt a/M, Groszer Hirschgraben 15. 'Mitinhaber und Fabrikniederlage der Lackfabrik "UNION" , Aeckerle & Co., Harburg, Willemsburg'. Duitse fabrikant van toverlantaarnplaten.
		J.F. Handelsmerk van Johann Falk, Neurenberg.
		JONES, JOHN Engelse instrumentmakers in Londen, opgericht door John Jones in de jaren 1740. Na zijn dood werd het bedrijf voortgezet door zijn zonen William en Samuel er werd daarmee John Jones & Son. Hun catalogi van de jaren 30 bevatten een groot aantal lantaarns en toebehoren voor de toverlantaarn. (1740s-1790s)
		JOHNSON & SONS / JOHNSONS OF HENDON Ltd. In 1740, begon Richard Wright een goudsmederij op Maiden Lane in Londen. John Johnson wordt hier leerling voordat hij het bedrijf overneemt. Rond 1839 begint JOHNSON & SONS met de productie van de zilver- en goudzouten die nodig zijn voor het nieuwe fotografische proces, uitgevonden door William Henry Fox Talbot, waarmee Johnson begon met zijn activiteiten op het gebied van fotografie. Tijdens de Tweede Wereldoorlog leverde JOHNSON de meeste chemicaliën die nodig waren om luchtfoto's te verwerken, vooral na de vernietiging in september 1940 van het bedrijf "Ensign Ltd". Kort na deze vernietiging werd de resterende voorraad vergrotingstoestellen, epidiascopen en bioscoopcamera's overgenomen door JOHNSON & SONS. "Hoewel Ensign Ltd zal worden gesloten, zijn we verheugd te vernemen dat er regelingen zijn getroffen waardoor de heer Stanley Houghton, de vertrekkende algemeen directeur en de heer Fred Butcher, de technisch directeur en personeelsleden, zich bij JOHNSON & SONS uit Hendon kunnen voegen, dat binnenkort een nieuwe dienst zal openen in deze activiteitsgebieden”. Na de verhuizing van de kantoren en het chemisch magazijn in 1927, van Finsbury-Londen naar Hendon, veranderde het bedrijf zijn naam in 1948. "JOHNSON & SONS Manufacturing Chemists Ltd", werd toen officieel "JOHNSONS of HENDON Ltd", maar deze naam werd al gebruikt op enkele advertenties sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog. Het bedrijf wed in Nederland vertegenwoordigd door v/h Fischel jr., Geldersekade 88, Amsterdam. (ca 1949). In 1972 werd JOHNSONS of HENDON overgenomen door de Hestair Company en in 1977 werd het bedrijf gekocht door Eumig, die zijn naam gaf aan deze nieuwe structuur: "Eumig (UK) Limited".
		J.S. Handelsmerk van Jean Schoenner, Neurenberg.
		KALEE Zie KERSHAW & SONS.
		KAMM, LEONARD ULRICH KAMM L. KAMM & Co., Wetenschappelijke technici in Londen die de Kammatograph produceerden, een filmprojector die dunne glazen schijven van 12 inches in diameter gebruikte, die een spiraal van 350 of 550 afbeeldingen bevatte. (1900s)
		KANSAS CITY SLIDE MANUFACTURING COMPANY Amerikaanse fabrikanten van reclame-lantaarnplaten in Kansas City, Missouri. Het was hier waar een jonge artiest, Walt Disney, die was ingehuurd om lantaarnplaten te ontwerpen, in aanraking kwam met een nieuw genre film, de tekenfilm. (ca 1920s)
		K.B.N. Handelsmerk van Karl Bub, Neurenberg.
		KEARNAN, THOMAS Britse aquarellist en graveur, werkend in Londen, die lantaarnplaten schilderde voor Carpenter & Westley. (ca 1820)
		KELLER, P. & Co. Amerikaanse fabrikant van toverlantaarns en handelaar in New York, die rond 1914 van J.B. Colt Co. de toverlantaarnlijn overnam, met inbegrip van de Criterion modellen. Het bedrijf had een groot aantal lantaarns en toebehoren in de aanbieding.
		KEMP, HENRI Zie Gray, Charles.
		KENNARD, JOHN HOWARD Een van de twee oprichters van de London Stereoscopic Company.
		KERSHAW & SONS, ABRAM Abram Kershaw vestigde in 1888 zijn bedrijf met elektrische en wetenschappelijke instrumenten in Leeds, Engeland. De firma maakte fotografische apparaten, met inbegrip van toverlantaarns en projectie-apparatuur. Kershaw produceerde lantaarns en projectoren onder de handelsnaam Kalee (van Kershaw A Leeds).
		KH Rond 1860 vervaardigde een ongeïdentificeerde 'KH' een 'Verbesserte Laterna Magica' die zich nu in het Deutsches Filmmuseum Frankfurt bevindt.
		KIMURA KOSEIKAN Japanse fabrikanten van toverlantaarns die gevestigd waren in Asakusa, Tokyo. (ca 1900)
		KING, JOHN Vader en zoon King waren Engelse opticiens en fabrikanten van wetenschappelijke instrumenten, werkzaam in Bristol. Van John King junior was bekend dat hij toverlantaarns te koop aanbood. (ca 1821-1867)
		KLAUCKE, ALBERT Klaucke had een kleine werkplaats in Neurenberg waar hij werkte vanaf ca. 1890 tot ca. 1920. Hij kwam oorspronkelijk uit Krossen an der Oder. Klaucke werkte alleen in de kleine plaatwerkplaats. Twee jonge werkneemsters beschilderden het blikken speelgoed op de zolder.
		KLEINE OPTICAL COMPANY George Kleine was een Amerikaanse handelaar in toverlantaarns en lantaarnplaten. In 1893 vestigde hij zijn bedrijf in Chicago en werd een van de belangrijkste filmdistributeurs van Amerika.
		KNIGHT & SONS, GEORGE Britse makers van wetenschappelijke instrumenten, werkzaam in Londen van 1839 tot 1877. De oorsprong van de filma gaat echter terug tot 1800 wanneer de broers Richard en George beginnen te werken. Zij gaven verscheidene catalogi uit waarin zij toverlantaarns en lantaarnplaten aanboden. Rond 1864 werd het bedrijf overgenomen door een werknamer, James How, die verder ging onder de naam Knight en die van hemzelf tot in 1877 toen hij alleen nog onder zijn eigen naam ging handelen.
		KNOWLTON, JOHN J. John J. Knowlton Machine Works, Westbrook Main, Amerikaanse fabrikant van 'The Westbrook' toverlantaarns.
		KODAK Zie EASTMAN KODAK Co.
		KOHNSTAM, MOSES Duitse handelaar in toverlantaarns, werkzaam in Fürth bij Neurenberg. In 1875 werd hij distributeur voor verscheidene Neurenbergse fabrikanten, waarvan hij de waren altijd van zijn eigen handelsmerk "MoKo" voorzag. In de jaren 1890had de firma takken in Londen, Milaan en Brussel. Na de dood van Moses in 1912 werd het bedrijf voortgezet door zijn drie zoons tot in 1933. MoKo produceerde de Little Gem, een goedkoop toverlantaarntje waarmee zowel de gebruikelijke lantaarnstrips als glazen schijven met een aantal getekende afbeeldingen waarmee een korte bewegende scène kon worden vertoond, konden worden gebruikt.
		KONGSBAK & COHN Deense fabrikant van toverlantaarns, werkzaam in Copenhagen (Nygade 2) (ca 1890).
		KRAMER, THEODOR von Duitse architect en een van de weinige bekende ontwerpers van afbeeldingen voor toverlantaarnplaten. Hij ontwierp platen voor Kaspar Braun en voor de Gebrüder Bing. Een aantal lantaarnplaten is gesigneerd T.v.K. (ca 1880-ca 1912)
		KREVELD, VAN De Nederlandse firma Van Kreveld, 2e Jan Steenstraat 81 in Amsterdam, verkocht series toverlantaarnplaten als "Piet de Smeerpoets" (Struwwel Peter) en "Het Dappere Sneidertje" (The brave little tailor).
		KRUPP-ERNEMANN Zie Ernemann Werke A.G.
		KRÜSS, ANDRES Duitse oprichter van de befaamde Hamburger firma A. Krüss, fabrikant van instrumenten voor de wetenschap en voor de scheepvaart. Na de dood van zijn schoonvader Edmund Gabory nam Andres de firma die opgericht was in 1844 over als A. Krüss. Het bedrijf produceerde ondermeer nautische instrumenten, motoren, pompen en installaties om stoomschepen te water te laten. In 1859 werd een speciale optische afdeling geopend waar lenzen en apparatuur voor het maken van overvloeiers werden vervaardigd. Aanvankelijk importeerde Krüss nog lantaarnplaten vanuit Engeland en Frankrijk, maar in begin 1860 begon hij zijn eigen lantaarnplaten en stereografische foto's te maken. Rond 1865 introduceerde zijn Megascope voor het projecteren van ondoorzichtige voorwerpen, die hij overal door Europa, Amerika en het Verre Oosten verkocht. Nog steeds vervaardigt dit bedrijf optische en meetinstrumenten.