Toverlantaarn - De toverlantaarn op prentbriefkaarten deel 2

De toverlantaarn op
prentbriefkaarten 2.

I should have been gloomy here, but........... Britse komische prentbriefkaart, gedrukt door James Bamforth uit Holmfirth, die begon als fabrikant van lantaarnplaten en later fotografische briefkaarten ging produceren. Aanvankelijk werden deze gemaakt van dezelfde negatieven als de lantaarnplaten. Spoedig begon het succes van deze bedrijfstak de fabricage van lantaarnplaten te overvleugelen.	Victoriaanse kerst- en Nieuwjaarskaart. Het logo van De la Rue staat de achterkant. Afm.: ca 8,5 cm breed. In januari 1869 pakte een Oostenrijkse professor in de economie het idee op van het produceren van gedrukte postkaarten en op 1 oktober 1869, gaven de Oostenrijkse posterijen 's werelds eerste officiële postkaart uit. Een jaar later werden de eerste officiële postkaarten in Groot-Brittannië uitgegeven door het Post Office, gedrukt door de beroemde firma De La Rue en voorzien van een gedrukte postzegel. Ze waren voorzien van een prepaid-zegel ter waarde van 1/2 d, een nieuw posttarief voor open correspondentie. Omdat dit de helft was van de standaardtarieven was de Postkaart onmiddellijk populair en werden er al 675.000 op de eerste dag van uitgifte verkocht.

'Hawthorne Sommerfield' kerstkaart 'The Wonderful Magic Lantern' uit de jaren 1930-1950.
	Teksten op de achterzijde van de kaart: POSTKARTE WELTPOSTVEREIN CARTE POSTALE. Union postale universelle. En.....
	Deze zogenoemde "Biedermeier Glückwunschkarte" werd rond 1810 uitgegeven in Wenen door Joh. Neidl. De kaard is genummerd No. 35. Het 'geprojecteerde' beeld kan worden veranderd door middel van een ingebouwde ronddraaiende schijf met verschillende plaatjes. De tekst op deze afbeelding is 'Lebe wie Du wünschest' (Live as you like). Het gedicht zegt: Es soll dein künftig Glück, Nur meinen Wünschen gleichen. So wird es, glaube mir, Das höchste Ziel erreichen. (Wanneer jouw toekomstige geluk overeenstemt met mijn wensen, dan zal het de grootste hoogten bereiken.) De afmetingen van deze waardevolle wenskaart (ca € 450) zijn 10 x 7,3 cm.
Nog een beweegbare kaart in Biedermeier-stijl, uitgegeven in Augsburg, Duitsland, rond 1810. Afmetingen ca 8 x 10 cm. Wanneer de tab aan de bovenkant van deze vroege valentijnskaart wordt uitgetrokken, verschijnen twee taferelen uit de toverlantaarn die Cupido op zijn rug draagt. Het bijschrift luidt: 'Het theater van de liefde, een drama in twee bedrijven'. Photo: ©Pierre Patau, antiquetoysandgames.com.

Twee buitengewone mechanische prentbriefkaarten met een schitterend chromatroop-effect. De eerste met een drietal cupidootjes, spelend rondom een hart; de tweede met een watermolen met een kleurig rad in de winter (ca 1912). Het chromatroop-effect ontstaat wanneer de kartonnen schijven binnenin de kaarten worden rondgedraaid. Er is geen uitgever of serienummer vermeld. De afmetingen zijn ca 9 x 14 cm. (Zie ook: Beweegbare platen, chromatropen)
	Nog een valentinekaart met een bewegend chromatroop-effect. Dit is een reproductie, gedrukt in 1981 in Hong Kong. Draai het wiel en zie hoe mijn hart klopt voor jou.
	Nog een prentbriefkaart met een chromatroop effect. Een drietal kinderen speelt met een toverlantaarn. Waarschijnlijk Belgisch.
	Een echte chromatroop.

Prentbriefkaart met een magic moving-effect. Wanneer de kaart achter het verticaal gestreepte venster heen en weer wordt bewogen zien we het beeld van een kraaiende haan.
	Een antieke Franse 'hold-to-light' briefkaart. Een man bekijkt het schilderij van een kunstenaar. Dat is een afbeelding van de Parijse opera op een doorschijnend materiaal dat in de kaart is gemonteerd. Wanneer de kaart tegen het licht wordt gehouden wordt de afbeelding duidelijk zichtbaar. Postaal gebruikt, poststempel 1902.
Een bijdrage van Jean-Philippe Salier, Frankrijk.	The Mistery Card 3. Interessante puzzelkaart. Een soort faun laat met behulp van een toverlantaarn zien wat de bedoeling van deze kaart is: Kun jij dit verklaren? Knip de drie delen uit langs de gestippelde lijnen, maar dicht bij de hoekpunten. Leg de delen dan tegen elkaar en je zult 13 kaarten zien. Draai de delen 1 en 2 om en je zult 12 kaarten zien.
	Dit is één kaart uit een zeer grote serie kaarten die uitgegeven is door Chocolat Lombart, 'Les Cris de Paris'. Elke kaart behandelt een beroep en laat de verschillen zien in de uitoefening daarvan in de jaren 1740 en 1910 door middel van twee afbeeldingen. Chocolat Lombart werd opgericht in 1760 en was de eerste chocoladefabriek in Frankrijk.
	Op de voorkant van deze kaart staat te lezen: "Heat up this Post Card with Hot Flat-iron, gas jet or match, (Don't burn it.) Copyright 1906, by American Journal Examiner. What do the boys see?" (Verwarm deze prentbriefkaart met een heet strijkijzer, gaslamp, of lucifer (Niet laten verbranden!) Copyright 1906, de American Journal Examiner. Wat kregen de jongens te zien?" Achterop de kaart lezen we dat deze kaart de "Compliments of Boston Sunday American." kreeg.

Für lustige Turner! Drollige Bilder aus dem Turnerleben. Frisch, fromm und frei, ist die edle Turnerei. Voor vrolijke gymnasten! Grappige afbeeldingen uit het leven van de gymnasten. Fris, schoon en vrij, is de edele gymnastiek. De afmetingen van de kaart zijn 14 x 9 cm. Ca 1900.

Een prentbriefkaart met de afbeelding van een Franse toverlantaarn gemaakt door Aubert rond 1870. De kaart werd uitgegeven in Duitsland in de jaren 1980 of 1990. Afm. ca 10 x 15 cm.	Zeer zeldzame Engelse prentbriefkaart met een reclame voor 'LANTERNS STRETFORD'. De naam en het adres zijn in rood overgedrukt met een nieuwe naam en nieuw adres.
Oude prentbriefkaart, Japanse kunst, circa begin jaren 1900. Een kind gebruikt een toverlantaarn om wat afbeeldingen van honden te projecteren op de muur. Art Deco stijl?	Het is dan wel niet een echte toverlantaarn die de tekst '1909' projecteert, maar deze Franse met de hand ingekleurde prentbriefkaart met een jong meisje is fraai genoeg om hier te worden opgenomen. Gebruikt in december 1908.
	Deze lieflijke Amerikaanse kerstkaart die in 1902 verstuurd werd door Albert en Eliza toont ons een groepje kinderen rond de opgetuigde kerstboom. Tussen de cadeautjes zien we een mooie toverlantaarn, waarschijnlijk gemaakt door Bing, compleet met de bijbehorende houten kist. De kaart werd uitgegeven door E.C. Kropp, Milwaukee, als nummer 1020.

Zeer opvallende briefkaart. Hij is gemaakt van dun metaal en is een replica van een ouderwets email reclamebord waarop reclame wordt gemaakt voor Ivens & Co, Amsterdam. C.A.P. Ivens was de oprichter van het bedrijf CAPI en de vader van de beroemde filmer Joris Ivens. Dit bedrijf verkocht fotografische benodigdheden en ook toverlantaarns. De plaat is gesigneerd 'v. Caspel'. De briefkaart is één uit een serie 'nostalgische posters en emaille borden van toen', uitgegeven door Nimpex B.V. Vught.
	Postkaart, onbekende herkomst. Het 12e Deutsche Turnfest zu Leibzig vond plaats in 1913. Kennelijk schilderde de redactie van het Berliner Tageblatt de situatie anders af dan zij in werkelijkheid was. 'Frechlustige kragenlose ungebügelte Gesellen!' (Stoute, kraagloze, ongebreidelde gezellen).
Duitse kerstkaart uit 1925.

	Amerikaanse promo briefkaart van de Swift & Company, in 1913 gestempeld door Stockyards Station, met de aanbieding van 'Een fraaie, met de hand gekleurde lantaarnplaat met uw eigen naam en adres geprint aan de onderkant'.
Voorkant: Afbeelding van een Franse 'Lampascope' toverlantaarn speciaal getekend door Patricia Dugdale voor de Magic Lantern Society of Great Britain 1983 International Convention. Achterkant: Standaard postkaart. In het linkergedeelte beschrijft de afzender wat hij gezien heeft in Londen.
	FIRST DAY COVERS Eerste dag enveloppen. Deze drie eerste dag enveloppen met een toverlantaarn dateren uit de jaren 1980. De eerste laat een bijzonder decoratieve kinderlantaarn zien en is van 1981. Afmetingen 19 x 10 cm. De tweede toont een grote lantaarn en is gedateerd 21 maart 1983. De derde laat een fantasmagoriavoorstelling zien; de datum is 1989. Afmetingen 16.5 x 9 cm.