A is een aapje.... deel 2

A is een aapje.....
Het dierenalfabet op toverlantaarnplaten
deel 2

is een Mammout .....	Eén plaat uit een serie lantaarnplaten in een houten frame, met afbeeldingen van uitgestorven dieren. Op deze plaat een gigantische mammoet. De plaat is ongeveer 18 x 10 cm groot; het cirkelvormige glas is ca 9 cm in doorsnee. De basisafbeelding is een zwartwitte lithografie die met de hand ingekleurd is. Een ingeperste stempel vermeldt de gegevens van de fabrikant: THEO. J. HARBACH MANUFAC’R & IMPORT Magic Lanterns & Views 809 Filbert St., Phila. Pa.


	is een Neushoorn ..... De neushoorn is het eerste dier op deze langwerpige lantaarnplaat met muzikale dieren. Links een zwart/witte lantaarnplaat van een neushoorn in de dierentuin.
... en ook een Nachtegaal ..... Deze Nachtegaal wenst ons een goede nacht op deze Motto-plaat. Motto-platen bevatten altijd een korte boodschap of een groet en werden voornamelijk gebruikt door lantaarnisten die hun publiek wilden verwelkomen of van hen afscheid wilden nemen, maar ook wel om hen te waarschuwen wanneer zij zich hinderlijk gedroegen (‘Silence, Stilte!’). Afmetingen: 8,2 x 8,2 cm. De fabrikant is niet bekend.

is een Olifant ..... Een met de hand geschilderde enkelvoudige schuifplaat die een verbazingwekkende circusact laat zien, gepresenteerd door moeder en dochter Olifant. Meer kunstjes zijn te zien in Circus Luikerwalo.
Een dramatisch ongeluk. Vier prachtige lantaarnplaten van 8,2 x 8,2 cm.

is een Papegaai ..... Deze fraaie, met de hand geschilderde, mechanische lantaarnplaat in een houten frame is getiteld 'The New Parrot' (De nieuwe papegaai). De papegaai draait om zijn stok terwijl zijn bazin hem probeert te kalmeren. De plaat heeft twee bewegende delen: een tandrail-mechanisme waarmee de papegaai kan ronddraaien en bovendien een kantelend glas waarmee de hand van de dame op en neer kan worden bewogen. De afmetingen zijn 18 x 10 cm.	.... en ook een Paard .....
Rechts: Een bijzonder mooie hefboomlantaarnplaat met op het houten frame een stempel van de fabrikant: W. Moody Bell. De afmetingen zijn ongeveer 18 x 10 cm. Meer lantaarnplaten met paarden en andere dieren vindt u bij Beestachtigheden.

is een Quasimensa ...... Deze eigenaardige dieren die zich in kleren hullen komen alleen nog voor in Quasiland.

	is een Rijpaard ..... Standaard Amerikaanse 8 x 10 cm grote glazen toverlantaarnplaat. De monochrome afbeelding van een heer op een paard die zijn geliefde ontwaart, is gemonteerd in een passe-partout met afgeronde hoeken. Op een etiket aan de achterkant staat de tekst "Joy. He sees his Angelina turning the corner." (Wat een geluk. Hij ziet zijn Angelina de hoek om komen). Duidelijk één plaat uit een serie, waarschijnlijk een liefdesverhaal.

is een Schaap ..... Prachtig gekleurd schilderachtig landschapje met kudde schapen, een fotografische lantaarnplaat uit een onbekende serie.
	...... en ook een Slang ..... Een reusachtige slang nog wel, een serpent, die staat afgebeeld op het laatste plaatje van de serie 'Adventures with wild beasts' - Avonturen met wilde beesten, een serie van twaalf toverlantaarnplaten gemaakt door Theobald & Co., Engeland. Deze laatste plaat heeft als titel '12. Natives attacked by a Boa Constrictor'- Inboorlingen die worden aangevallen door een Boa Constrictor.
	Een plaat uit deel 755 van de Junior Lecturers Series, NATURAL HISTORY SLIDES, REPTILES, Chapter II.

	is een Tijger .....
'The Tiger and the Tub" (De tijger en de regenton) is een van de favorieten van zowel lantaarnisten als toeschouwers. Dit onwaarschijnlijke, maar amusante verhaal werd in meerdere versies uitgegeven.


is een Uil met Uilskuikens ... Een serie van negen toverlantaarnplaten. Hoewel alle platen zijn voorzien van een driehoekig etiket in de linker bovenhoek met de tekst 'W.M.S.S.U' zijn ze waarschijnlijk gemaakt York & Son, Engeland. Afmetingen 8,2 x 8,2 cm. Plaat 1: Sweet sleep (the intruder)

Taking liberties	The capture	Before the Beak	Being drawn out

Even more so	A limit to all things	The bereaved parent takes to town life	And confounds the critics

		is een Varken ....
		Varkens schijnen uitstekende rijdieren te zijn. Hoewel..... het gaat ook nogal eens mis. Het is in ieder geval een geliefd thema dat veel wordt gebruikt voor bewegende lantaarnplaten. Hier een drietal voorbeelden van zulke met de hand geschilderde enkelvoudige schuifplaten. De afmetingen zijn 10 x 18 cm.

is een Walvis.......		Deze fantastische lantaarnplaat is gemaakt door de beroemde fabrikanten W.E. & F. Newton, 3 Fleetstreet, London. Ze is gevat in een houten frame van 16,5 x 10 cm, waarin tweemaal de naam van de fabrikant geperst is. De plaat toont een walvisjacht en, ooo wat flauw nou toch...., de walvis werkt niet mee.
... en ook een Wolf ..... In verhalen en sprookjes is de wolf bijna altijd een boosaardig schepsel. En wie aan de wolf denkt, denkt ook automatisch aan 'Roodkapje'. Dit is één plaat uit een serie van twaalf vierkante lantaarnplaten (8,2 x 8,2 cm).

is een X-dier ...... Een 19e-eeuwse met de hand geschilderde Engelse lantaarnplaat met schuifmechanisme. Afm.: 18 cm x 10 cm.		X is de grote onbekende. Welk dier kruipt er uit het ei dat de professor bestudeert? De oplossing staat onderaan deze pagina.

is een IJsbeer .....
IJsberen jagen een paar poolonderzoekers schrik aan. Het moederdier wordt meedogenloos neergeschoten. Een drama op een lantaarnplaat van 6 x 20 cm.		De jacht op ijsberen. Afmetingen: 6,9 inch (17,5 cm) x 3,7 inch (9,5 cm).
Ja, ik weet het, een Y is geen IJ en daarom had ik hier eigenlijk een plaat van een Yak moeten plaatsen, maar na de nieuwe spelling van 1995 mogen we dit rund dat voorkomt op grote hoogten in de Himalaya en voorzien is van een langharige zwarte vacht en hoorns van soms bijna een meter lang, geen Yak meer noemen, maar Jak. Of dat dier daar blij mee is, is hem waarschijnlijk nooit gevraagd. Weet je wat? Ik doe gewoon of ik van niets weet en plaats hiernaast toch stiekem een lantaarnplaat van een Yak, een Jak dus. Yes!!!!!

is een Zebra .....		Deze lantaarnplaat werd vervaardigd door Barnard and Son, Londen (1843-jaren 1900). Dit soort platen staat bekend als 'Patent Enamel Slides'; de platen werden verhit na het aanbrengen van de afbeelding op het glas. De complete set omvat verschillende dieren. De lantaarnplaten zijn in een mahoniehouten frame gemonteerd en meten 18 x 7.5 cm.


Oplossing X-dier: (Draai de monitor 180 graden of neem een handstand aan.)