Homepage 'de Luikerwaal' Racistische afbeeldingen op oude toverlantaarnplaten?
deel 3.

Naar: deel 1 deel 2 deel 3 deel 4 deel 5 deel 6 deel 7 deel 8 deel 9 deel 10

Dit artikel bevat woorden of afbeeldingen die racistisch of op een andere manier kwetsend zouden kunnen zijn. Zij zijn hier opgenomen als een historische weergave van een heel andere tijd met heel andere normen en waarden, en betekenen beslist niet dat de webmaster/auteur van deze website zulke ideeën en beweringen ondersteunt.
Zij laten de rol zien die niet-westerse personen vaak speelden in verhalen op de oude toverlantaarnplaten en hoe zij daarop werden afgebeeld.
 
Attack on the Watermelon.
Een aanval op de watermeloen.
Twee cartoons van een zwarte man op een kruk voor een tafel met meloenen. Na het eten van de meloenen houdt hij zijn uitpuilende buik vast en ziet er niet erg comfortabel uit. De platen zijn getiteld "Zij zeggen dat ik het niet kan" en "Maar ik deed het toch maar doen". De bijschriften staan op het glas.
De naam van de fabrikant is T. H. McAllister, Manufacturing Optician, 49 Nassau Street, N.Y.; zij staat op een etiket achterop de plaat. Daar is ook een etiket geplakt met de titel "Attack on the Watermelon". De afmetingen zijn 10 x 8.2 cm.
 
The Elephant's Revenge - De Wraak van de Olifant.
Twee toverlantaarnplaten uit een set van acht stuks, gemaakt door Newton & Co in their 'Cheap Series'. De platen zijn gemonteerd in een houten frame.
Het verhaal van De Wraak van de Olifant werd gepubliceerd in verscheidene versies, gemaakt door verschillende fabrikanten.
Hieronder een bewegende versie van deze gruwelijke gebeurtenis:



Dubbele schuifplaat waarop een Afrikaanse olifant een inboorling aanbiedt aan een hongerige krokodil. De plaat is gevat in een mahoniehouten frame; afmetingen 18 x 10 cm.
 

 
Het verhaal 'Die Rache des Elefanten' van Wilhelm Busch werd ook afgebeeld op een ronde, schijfvormige lantaarnplaat gemaakt door de fabrikant Ernst Plank. Deze platen werden uitgebracht voor een klein aantal toverlantaarns die daarvoor geschikt waren, zoals de Bosco lantaarn van Bing (G.B.N.) en de 'Climax' en 'Globus' lantaarns van Ernst Plank. Zij werden verkocht met of zonder dekglas en vaak voorzien van een metalen ring om de buitenrand van het glas. Door deze ring bleef de ronde schijf beter op zijn plaats in de lantaarn en kon gemakkelijker verdraaid worden.

De diameter van de schijven was meestal 8,5 cm of 11 cm (E.P.) of 10, 11,5 of 15 cm (G.B.N.). De onderwerpen waren meestal sprookjes of komische verhalen en waren veelal ook verkrijgbaar in de series langwerpige lantaarnplaten. Omdat de schijven slechts zes of acht afbeeldingen konden bevatten waren de verhalen vaak ingekort. Veel verhalen werden zowel in een versie met zes als met acht afbeeldingen uitgegeven.

 

 

 



Deze serie toverlantaarnplaten toont de beproevingen van een zeer karikaturale zwarte man die op een 'hoge bi' rijdt. De eerste plaat heeft het label "Mounting beautifully" en de gebeurtenissen verlopen via "Awfully rough - oh dear!", "Disaster" en "Results".

Elke plaat is subtiel met de hand beschilderd en meet 8,2 x 8,2 cm.
 
 
Sambo's visit to Crab Island.
Het bezoek van Sambo aan Krabbeneiland.

Gemaakt door J. Green & Son, Engeland, een set of 12 platen.

Dit zijn slechts 6 van de 12 platen. De platen zijn 8,2 x 8,2 cm. De afbeeldingen laten dus niet de hele plaat zien.
 
JIMMY, Scenes from the Life of a Black Doll, told by himself.
Jimmy, gebeurtenissen uit het leven van een zwarte pop, verteld door hemzelf.
Een set van 24 vierkante toverlantaarnplaten, 8,2 x 8,2 cm, in een houten kistje dat aan de bovenkant voorzien is van een etiket. Waarschijnlijk gemaakt door G.W. Wilson & Co., Aberdeen.
(Slechts 10 van de 24 lantaarnplaten worden hieronder getoond)

De set is gemaakt naar het in januari 1888 gepubliceerde boek, Jimmy: Scenes from the Life of a Black Doll geschreven door John G. Sowerby.
Het vertelt het verhaal van de zwarte pop Jimmy, geschreven in de eerste persoon, over de slechte behandeling die hij krijgt van zijn eigenaar, een meisje met de naam Joanna. Aan het eind van het boek spoort hij de kinderen aan hun poppen voortaan aardiger te behandelen.
Kinderen behandelden hun zwarte poppen in die tijd gewoonlijk niet met veel liefde en zorg. Hieronder een citaat uit het boek Racial Innocence: Performing American Childhood from Slavery to Civil Rights by Robin Bernstein, dat in talloze voorbeelden beschrijft hoe slecht de kinderen hun poppen behandelden, met veel afstraffingen en zweepslagen en zelfs onthoofdingen:

In the 1863 book Dolly and I .... a black doll named Dinah 'had seen hard service in her day, and did not look as though she would last much longer'- a decimation that none of the white children in the story regret. And in Frisk and his Flock .... a group of white children laugh when a white girl named Eva 'hung her old black doll against a beam, for a punish. .... A poem 'Topsy' .... tells of a doll named Topsy who is unloved by her girl owner. The girl gives the unwanted doll to the poem's narrator, who makes her into a maid to a white china doll. The girl then drops Topsy and breaks the doll's head off. And in 1885 Jimmy: Scenes from the Life of a Black doll, a white girl 'mistress' repeatedly whips her black doll.

 


 




Enkelvoudige schuifplaat gemaakt door T.H. McAllister, New York. De naam van de fabrikant is in het hout van het frame geperst.

 
Sambo and the Buttermilk - The Buttermilk and Sambo.      Sambo en de karnemelk.

 

Twee lantaarnplaten uit een set van Sing-along slides (meezingplaten). De #1 en #5 van het bekende lied 'Sweet Georgia Brown'.

 


Handelsreiziger verkoopt een inlander een bijzonder hoofddeksel..... een trechter.

 


De oogst op een plantage; een plaat uit ' Uncle Tom's Cabin'. Het bijschrift luidt "A few more Days and the Trouble all Will End", Nog een paar dagen, dan is de ellende voorbij.
 


Gemaakt door Buswell Mfg Chicago. De afmetingen zijn 10 x 8,2 cm.

 


 


 
Dr. Sawbones Office.
De praktijk van dr Zaagbeen.

Enkelvoudige schuifplaat. Fabrikant onbekend. Mahoniehouten frame, afmetingen 7 x 4 inches (18 x 10 cm).

 
Een kleine serie van drie met de hand geschilderde toverlantaarnplaten. Terwijl een zwarte man zit te vissen komt er plotseling een alligator uit het water omhoog. Op de derde plaat zien we de alligator met zijn kop onder water. De hengel en kleren van de visserman op het strand doen vermoeden dat de alligator de arme man met huid en haar heeft opgegeten.
 


Mechanische toverlantaarnplaat met een hefboomsysteem. Wanneer de hefboom wordt bewogen opent en sluit de vervaarlijke kop van de krokodil. De maker van de plaat is McAllister, opticien in New York. De afmetingen van de plaat zijn ca 18 x 10 cm.

  Meer.......
 
  English version......  Wat is er nieuw op de site?  Handleiding voor deze web site.... ©1997-2024 'de Luikerwaal'
Alle rechten voorbehouden.
Bijgewerkt tot 19-08-2024.
Vorige pagina.....  Naar bovenrand pagina......  Next page.....