LANTAARNPLATEN
Catalogi
Betoverende effecten
Bijzondere lantaarnplaten
Diversen



Catalogi

Deze zeer uitgebreide catalogi laten een groot aantal complete series zien (klik op de titels om de platen te bekijken).

 
Catalogus toverlantaarnplaten van Theobald & Co., Engeland.
De series, die meestal uit een twaalftal lantaarnplaten bestaan, werden geproduceerd aan het einde van de 19e en het begin van de 20e eeuw. Het lijkt er op dat zij verkocht werden onder een aantal verschillende merknamen, waarbij veel doorverkopers soms hun eigen namen aan de series gaven.

 
Primus Junior Lecturers Series van W. Butcher & Sons
De Junior Lecturers Series werd geproduceerd door W. Butcher Sons in London (1870-1906) onder het handelsmerk 'Primus'. De glazen platen werden verkocht als sets van acht stuks in een kartonnen doosje. Afmetingen van de platen:  8,2 x 8,2 cm (3 1/4" x 3 1/4").

Butcher bracht ook de 'Primus Projection Post Cards' uit, met dezelfde afbeeldingen als die op de lantaarnplaten.

Primus Coloured Lantern Slides. Hoewel deze sets niet echt deel uitmaken van Butcher's Primus Junior Lecturers Series worden zij toch dikwijls daarbij genoemd.
Rambles round London Zoological Gardens. Zwerftochten langs de dierentuinen van Londen.

 
Projektion für Alle van Unger und Hoffmann
De fabrikant Unger & Hoffmann A.G. uit Dresden bracht tussen 1900 en 1928 zesenvijftig fotografische series lantaarnplaten uit onder de naam ‘Projektion für Alle’. De onderwerpen lopen zeer uiteen, van vreemde landen tot bijbelse verhalen, van kunstvoorwerpen tot astronomie.

 
Catalogus van Stereoscoopplaten uitgegeven door Merkelbach, Amsterdam.
Bevat: Aardrijkskundige Beeldengalerij door M.J. Broekhuijsen; Stereoschat voor School en Huis door M.J. Broekhuijsen; Nederlandse Vogels en hunne nesten, met bijschriften van Jac. P. Thijsse.

 
CAPI - Catalogus No. 40 van Lantaarnplaatjes, lichtbeelden op filmstrooken, enz.
Duizenden lantaarnplaten en plaatjes die werden verkocht door het Nederlandsch Fototechnisch Bureau CAPI, met vestigingen in Amsterdam, Den Haag, Groningen en Nijmegen. Filmstroken.

 
E.P. catalogus van lantaarnplaten 1903.
Toverlantaarnplaten van Ernst Plank (E.P.) Neurenberg, Duitsland. Uit de 'Preisliste über optische, mechanische und elektrische Waaren 1903.


 
Catalogus Gebroeders Zaalberg, Amsterdam.
Catalogus van lantaarnplaatjes. Gekleurde plaatjes voor projectielantaarns. 4 pagina's.

 
Ensign Ltd toverlantaarnplaten - Disney
De George Houghton Company was al bijna een eeuw lang gespecialiseerd in de fabricage van optische apparaten, toen zij het besluit nam een aantal Disney toverlantaarn-sets op de markt te brengen onder de merknaam Ensign Ltd.



WEDEA - toverlantaarnplaten van Nederlandse makelij.
Niet echt een catalogus, maar wel een aantal series van WEDEA bij elkaar gebracht.

 



Betoverende effecten

Pogingen om de plaatjes tot leven te brengen.

 
Lantaarnplaten en -plaatjes.
Over handgeschilderde plaatjes, decalcomaniën, schuifplaten, chromatropen en veel meer. Hoe werden zij vervaardigd? Welke soorten plaatjes kennen we zoal? Hoe werden overvloeiers gemaakt?

 
Beweegbare platen
Lantaarnplaten met 'beweging' zijn altijd al erg in trek geweest bij jong en oud. Ook verzamelaars zijn er gek op. Dus, laat ze maar schuiven....!

Er uit gelicht: Verwisselbare bewegende lantaarnplaat (Benetfink).

 
Een bonte verzameling bewegende toverlantaarnplaten
Honderden geanimeerde afbeeldingen van mechanische, beweegbare toverlantaarnplaten.
Clowns, spelende kinderen, skeletten, wilde dieren, dansers, heksen..... teveel om op te noemen.


De man die een levende muis opat
De beweegbare lantaarnplaat met de muizenetende man werd een klassieker. Lees hier het ongelofelijke, afschuwelijke en ook wel wat onsmakelijke verhaal.
Niet geschikt voor mensen met een zwakke maag.

 
Overvloeiers - Dissolving views

De bijzondere manier waarop in elkaar overvloeiende toverlantaarnbeelden vertoond worden, vereist de aanwezigheid van tenminste twee lantaarns. Een vaak vertoonde overvloeier is de wisseling van dag naar nacht of van zomer naar winter. Wat is daar nou zoal voor nodig?

 
Effectplaten
Effectplaten plaatsen een speciaal effect bovenop een geprojecteerd tafereel. Veel gebruikte effecten zijn bijvoorbeeld regenbogen, dromen en visioenen, branden, en uit het niets verschijnende engelen en geesten.

 
Chromatropen
Een chromatroop bevat onder meer een tweetal glazen schijfjes, beschilderd met abstracte patronen, die, wanneer ze tegen elkaar indraaien, fascinerende beelden op het scherm laten zien.

 
Fantoccini platen
Andere namen voor deze zeldzame mechanische lantaarnplaten zijn 'silhouetplaten' of 'schaduwplaten'. Een bekend voorbeeld is de tuimelende aap.

 
Mechanische platen met bijzondere effecten
Een onzichtbare tekenleraar, een levenswiel, geheimzinnige moiré-patronen.......

 



Bijzondere lantaarnplaten


 
Levende Modellen
Fotografische lantaarnplaten waarop gekostumeerde acteurs zijn afgebeeld, opgesteld in een decor of op locatie, die dienden voor het aantrekkelijker maken of verduidelijken van liederen, preken, moralistische redevoeringen, sentimentele verhalen, volksverhalen en andere teksten.

Een bonte verzameling series toverlantaarnplaten met levende modellen.
Series lantaarnplaten met gekostumeerde acteurs, soms vrolijk en opwekkend, soms tranentrekkend.

 
Motto-platen
Lantaarnplaten die voorzien zijn van een korte boodschap of groet. Zij werden voornamelijk door de lanternist gebruikt om het publiek welkom te heten en afscheid van hen te nemen, maar ook om de toeschouwers te manen tot een goed gedrag.

Lantaarnplaten met reclame
Deze lantaarnplaten werden vaak gratis uitgeleend of weggegeven aan de lantaarnisten door allerlei bedrijven. Deze platen waren immers in die dagen een van de meest effectieve manieren om hun reclameboodschappen te verspreiden onder een breed publiek.

Rampenplaten (catastrophe slides).
Rampenplaten zijn twee bij elkaar horende lantaarnplaten die snel achter elkaar vertoond werden om een grappige, maar altijd ook slecht aflopende, situatie weer te geven. De eerste plaat laat meestal een vrij normale beginsituatie zien en de tweede toont het dramatische vervolg.

 
De toverlantaarn vertoont..... De Tooverlantaarn!
Lantaarnplaten waarop een toverlantaarn of een voorstelling met de toverlantaarn is afgebeeld.

 
Schijfvormige lantaarnplaten
Een aantal toverlantaarns konden niet alleen de 'gewone' rechthoekige glazen strips vertonen, maar ook ronde, schijfvormige platen. Geliefde onderwerpen waren sprookjes, volkenkunde, karikaturen, religieuze thema's en veel meer.

Hier wordt ook een bijzonder zeldzame camera voor het maken van schijfvormige platen beschreven.

 
Meezingers (sing-along slides)
Kort voor de Eerste Wereldoorlog kwam een groot aantal lantaarnplaten op de markt met afbeeldingen die de teksten van populaire meezingers uit die tijd illustreerden. Zij waren ongetwijfeld net zo belangrijk voor het stimuleren van de verkoop van popsongs als het gebruik van videoclips in deze tijd.

Franse toverlantaarnplaten. Plaques verre française pour la lanterne magique.
Franse toverlantaarnplaten zijn in het algemeen gemakkelijk als zodanig te herkennen. Vaak zijn zij voorzien van een kader met daarin een bijbehorende tekst in handschrift. De bekendste fabrikanten van deze platen waren Lapierre en Aubert.

 
 



Diversen


 
Waar komen de kindertjes nu echt vandaan?
Eindelijk het antwoord op deze brandende vraag. Laat u niets wijsmaken, hier komen ze echt vandaan.

 
Het fotograferen van uw toverlantaarnplaten.
Veel verzamelaars willen de lantaarnplaten uit hun verzameling ook in een digitale vorm kunnen bewaren. Hier een aantal mogelijkheden en tips om ze te fotograferen.

 
Lantaarnplaten, hoe kun je ze zelf maken?
De amateur-lantaarnist kon voor het zelf maken van zijn lantaarnplaten gebruik maken van verschillende technieken: het schilderen of tekenen op glas, doorschijnende plakplaatjes of de fotografie.

 
Het schilderen en kleuren van lantaarnplaten.
Potjes en flesjes verf en inkt om de zwart/wit platen in te kleuren.


 
SERIES COMIQUES TOL-SIM en andere transparanten.
Deze sets transparante afbeeldingen op cellofaan werden gemaakt in Frankrijk en konden tussen twee glasplaten worden geplaatst om ze te projecteren met een toverlantaarn.

Speciaal: Transparanten van de Franse artiest Benjamin Armand Rabier.

 
Primus Projection Post Cards
Twintig sets kaarten voor projectie met een episcoop, waarvoor gebruik werd gemaakt van de afbeeldingen op de lantaarnplaten uit de Junior Lecturers Series.



 
©1997-2024 'de Luikerwaal'
Alle rechten voorbehouden.
Bijgewerkt tot 28-01-2024.
Vorige pagina.....  Bovenrand pagina......  Volgende pagina.....